WEBVTT

00:00:00.817 --> 00:00:02.993
Yaklaşık 12 yıl önce

00:00:02.993 --> 00:00:05.245
bankacılık kariyerimden vazgeçerek

00:00:05.245 --> 00:00:08.356
dünyayı daha güvenli bir yer
hâline getirmeye karar verdim.

00:00:08.356 --> 00:00:12.565
Bu, ulusal ve küresel bir müdafaaya
doğru bir yolculuk

00:00:12.565 --> 00:00:17.388
ve dünyadaki en sıra dışı insanlarla
bir araya gelmek demekti.

00:00:17.388 --> 00:00:18.876
Bu süreçte,

00:00:18.876 --> 00:00:22.566
bir sivil toplum diplomatı oldum.

NOTE Paragraph

00:00:22.566 --> 00:00:26.072
Sivil toplum diplomatları üç şey yaparlar:

00:00:26.072 --> 00:00:28.603
Halkın problemlerini dile getirirler,

00:00:28.603 --> 00:00:31.691
ulusal çıkarlara hizmet etmezler,

00:00:31.691 --> 00:00:34.528
değişimi hükûmetle
ve vatandaşlarla kurdukları

00:00:34.528 --> 00:00:37.084
bağlantıları aracılığıyla 
gerçekleştirirler.

00:00:37.084 --> 00:00:39.193
Eğer dünyayı değiştirmek istiyorsanız

00:00:39.193 --> 00:00:41.683
sivil toplum diplomatlarına
ihtiyacımız var.

00:00:41.683 --> 00:00:44.190
Ama çoğu kişi hâlâ;

00:00:44.190 --> 00:00:48.741
''Sivil topluluklar cidden bir değişim
yaratabilir mi?

00:00:48.741 --> 00:00:54.012
Vatandaşlar ulusal ve küresel politikayı
etkileyebilir mi?'' diye soruyor.

00:00:54.012 --> 00:00:57.181
Kendime bu soruları soracağımı
hiç düşünmemiştim,

00:00:57.181 --> 00:00:58.701
yine de şimdi buradayım

00:00:58.711 --> 00:01:01.901
ve içinde bulunmuş olduğum
iki güçlü sivil toplum hareketi

00:01:01.901 --> 00:01:05.227
sayesinde öğrendiklerimi
sizle paylaşmak istiyorum.

00:01:05.227 --> 00:01:09.035
Bu hareketler tutkulu 
olduğum konularla ilgileniyor:

00:01:09.035 --> 00:01:13.214
silah kontrolü ve uyuşturucu politikaları.

00:01:13.214 --> 00:01:16.859
Burada önemli olan konular da bunlar.

00:01:16.859 --> 00:01:22.253
Latin Amerika her ikisi
için de sıfır noktasıdır.

NOTE Paragraph

00:01:22.253 --> 00:01:24.296
Örneğin; Brezilya,...

00:01:24.296 --> 00:01:30.550
TEDGlobal'e ev sahipliği yapan bu güzel
ülke, dünyanın en çirkin rekorunun sahibi.

00:01:30.550 --> 00:01:36.448
Ölümle sonuçlanan şiddette
dünya şampiyonuyuz biz.

00:01:36.448 --> 00:01:42.564
Dünya çapında öldürülen 
her 10 insandan biri Brezilyalı.

00:01:42.569 --> 00:01:47.678
Bu her yıl 56.000'den fazla insanın

00:01:47.678 --> 00:01:51.161
vahşice öldürüldüğü anlamına geliyor.

00:01:51.161 --> 00:01:57.082
Bunların çoğu silahla öldürülen 
genç siyahi erkeklerden oluşuyor.

00:01:57.082 --> 00:02:02.213
Brezilya ayrıca dünyada en çok
uyuşturucu tüketilen ülkelerden biri

00:02:02.213 --> 00:02:07.066
ve uyuşturucuya karşı verilen mücadele
burada oldukça sancılı geçiyor.

00:02:07.066 --> 00:02:10.699
Brezilya sokaklarındaki
cinayetlerin yaklaşık %50'si

00:02:10.699 --> 00:02:13.776
uyuşturucuya karşı verilen
mücadeleyle bağlantılı.

00:02:13.776 --> 00:02:19.464
Aynı şey hapishanelerdeki insanların
%25'i için de geçerli.

00:02:19.464 --> 00:02:24.596
Silah ve uyuşturucu ikilisinden
tek etkilenen Brezilya da değil.

00:02:24.596 --> 00:02:31.620
Güney ve Orta Amerika'daki neredeyse
her ülke ve şehirde bu problem var.

00:02:31.620 --> 00:02:35.869
Latin Amerika dünya nüfusunun
%9'unu oluşturuyor

00:02:35.869 --> 00:02:40.930
ama dünyadaki cinayetlerin
%25'i de burada.

NOTE Paragraph

00:02:40.930 --> 00:02:43.972
Bunlar gözardı edebileceğimiz
sorunlar değil.

00:02:43.972 --> 00:02:46.271
Ben edemedim.

00:02:46.271 --> 00:02:48.397
Katıldığım ilk kampanya

00:02:48.397 --> 00:02:51.880
Brezilya'nın silah yasasının
değiştirilmesi

00:02:51.880 --> 00:02:56.278
ve silahların geri toplanması amacıyla
2003'te burada başladı.

00:02:56.278 --> 00:02:57.857
Birkaç yıl içinde,

00:02:57.857 --> 00:03:00.475
mevcut ulusal yasaları
sivil silahlanmayı zorlaştıran

00:03:00.475 --> 00:03:04.033
yeni yasalarla değiştirmekle kalmadık

00:03:04.033 --> 00:03:09.683
yaklaşık yarım milyon kadar
silahı da toplayıp yok ettik.

00:03:09.683 --> 00:03:14.262
Bu tarihteki en büyük
geri alım programıydı.

00:03:14.262 --> 00:03:16.921
(Alkışlar)

00:03:16.921 --> 00:03:20.542
Fakat bazı aksiliklerle de karşılaştık.

00:03:20.542 --> 00:03:26.324
2005'te sivillere silah satımını yasak-
layacak olan referandumu kaybettik.

NOTE Paragraph

00:03:26.324 --> 00:03:29.637
İkinci girişim de yerli bir girişimdi;

00:03:29.637 --> 00:03:32.937
fakat şu an uluslararası uyuşturucu
kontrol rejimini iyileştirecek

00:03:32.937 --> 00:03:35.147
küresel bir harekete dönüşmüş durumda.

00:03:35.147 --> 00:03:37.478
Ben, Uyuşturucu Politikası--


00:03:37.478 --> 00:03:41.416
Küresel Komisyonunun 
idari koordinatörüyüm.

00:03:41.416 --> 00:03:44.174
Komisyon uyuşturucu konusuna daha insancıl

00:03:44.174 --> 00:03:47.755
ve etkili yaklaşımlar belirlemek üzere

00:03:47.755 --> 00:03:51.911
bir araya gelen küresel
liderlerden oluşan bir gruptur.

00:03:51.911 --> 00:03:56.479
2008'de başladığımızdan itibaren
uyuşturucuyla ilgili tabular yıkıldı.

00:03:56.479 --> 00:04:01.431
ABD'den Meksika'ya Kolombiya'dan Uruguay'a
kadar tüm Amerika çapında

00:04:01.431 --> 00:04:03.579
değişim rüzgârları esiyor.

NOTE Paragraph

00:04:03.579 --> 00:04:07.381
Ama bu iki hareket hakkındaki
tüm hikâyeyi anlatmaktansa

00:04:07.381 --> 00:04:11.189
sizle sadece 4 temel iç görüyü
paylaşmak istiyorum.

00:04:11.189 --> 00:04:14.788
Ben onlara dünyayı değiştirmek için
öğrenilmesi gerekenler diyorum.

00:04:14.788 --> 00:04:17.017
Kesinlikle daha fazlası vardır

00:04:17.017 --> 00:04:20.314
ama bunlar bana göre öne çıkanlar.

NOTE Paragraph

00:04:20.314 --> 00:04:22.496
Öğrendiğim ilk şey:

00:04:22.496 --> 00:04:25.770
Anlatıyı değiştir ve kontrol et.

00:04:25.770 --> 00:04:27.604
Çok aşikâr olabilir

00:04:27.604 --> 00:04:30.646
fakat sivil toplum
diplomasisinde ana unsur

00:04:30.646 --> 00:04:34.733
anlatıyı değiştirip kontrol etmektir.

00:04:34.733 --> 00:04:37.890
Bu, deneyimli politikacıların anladığı

00:04:37.890 --> 00:04:42.813
ama sivil toplum kuruluşlarının
çok iyi beceremediği bir şey.

00:04:42.813 --> 00:04:45.308
Uyuşturucu politikası yakasındaki

00:04:45.308 --> 00:04:49.098
en büyük başarımız tartışmayı
uyuşturuculara karşı savaş açmaktan

00:04:49.098 --> 00:04:52.127
uzaklaştırarak insanların
sağlığı ve güvenliğine

00:04:52.127 --> 00:04:55.438
odaklanacak şekilde değiştirmemizdi.

00:04:55.438 --> 00:04:58.834
New York'ta yayınladığımız son raporda ise

00:04:58.834 --> 00:05:06.403
bu 320 milyar dolarlık pazardan
en fazla gelir elde eden grupların

00:05:06.403 --> 00:05:09.724
suç çeteleri ve karteller
olduğunu kanıtladık.

00:05:09.724 --> 00:05:13.462
Bu grupların güç ve çıkarlarını baltalamak

00:05:13.462 --> 00:05:16.434
için gündemi değiştirmeliyiz.

00:05:16.434 --> 00:05:20.686
Yasa dışı uyuşturucuları

00:05:20.686 --> 00:05:22.726
yasallaştırmalıyız.

00:05:22.726 --> 00:05:25.679
Fakat sizi heyecanlandırmadan
önce hemen şunu ekleyeyim:

00:05:25.679 --> 00:05:28.702
Uyuşturucunun tamaman
serbestleştirilmesini kastetmiyorum.

00:05:28.702 --> 00:05:32.827
Söylemeye çalıştığım ve
Küresel Komisyon'un da savunduğu şey:

00:05:32.827 --> 00:05:37.354
Farklı uyuşturucuların farklı
yönetmeliklere tabii tutulduğu

00:05:37.354 --> 00:05:42.579
titizlikle düzenlemiş
bir pazar yaratmak.

NOTE Paragraph

00:05:42.579 --> 00:05:46.619
Silah kontrolüne gelecek olursak
anlatıyı değiştirmede başarılı olduk

00:05:46.619 --> 00:05:49.624
ancak anlatıyı kontrol etmede
aynı şekilde başarılı olamadık.

00:05:49.624 --> 00:05:52.460
Bu da beni öğrendiğim
ikinci şeye getiriyor:

00:05:52.460 --> 00:05:56.140
Rakibini asla hafife alma.

00:05:56.140 --> 00:05:58.694
Dünyayı değiştirmede
başarılı olmak istiyorsan

00:05:58.694 --> 00:06:00.683
kime karşı olduğunu bilmen gerek.

00:06:00.683 --> 00:06:04.512
Rakiplerinin motivasyonlarını
ve görüşlerini öğrenmelisin.

00:06:04.512 --> 00:06:06.970
Silah kontrolü tarafında

00:06:06.970 --> 00:06:09.766
rakiplerimizi gerçekten hafife aldık.

00:06:10.276 --> 00:06:13.089
Silah toplama programımızın
başarılı olmasına

00:06:13.099 --> 00:06:14.534
çok sevinmiştik.

00:06:14.534 --> 00:06:17.158
Brezilyalıların %80'inin desteğini aldık

00:06:17.158 --> 00:06:20.614
ve bunun sivillere silah satımını
yasaklayacak olan referandumda

00:06:20.614 --> 00:06:22.845
bize yardımcı olacağını düşündük.

00:06:22.845 --> 00:06:25.597
Ama yanıldık.

00:06:26.037 --> 00:06:29.438
Televizyonda yayınlanan 20 günlük
kamuoyu tartışmaları sırasında

00:06:29.438 --> 00:06:32.789
rakiplerimiz kendi argümanlarımızı
bize karşı kullandılar.

00:06:32.805 --> 00:06:35.409
Oy üstünlüğünü kaybettik.

00:06:35.409 --> 00:06:37.230
Bu gerçekten korkunçtu.

00:06:38.152 --> 00:06:40.517
Ulusal Tüfek Birliği...

00:06:40.517 --> 00:06:45.566
evet, Amerikan Ulusal Tüfek Birliği
Brezilya'ya geldi.

00:06:45.566 --> 00:06:48.885
Sizin de bildiğiniz silah edinme hakkını

00:06:48.885 --> 00:06:52.035
özgürlük ve demokrasi anlayışına bağlayan

00:06:52.035 --> 00:06:54.568
propagandalarıyla kampanyamızı boğdular.

00:06:54.568 --> 00:06:58.201
Her taraftan üzerimize geldiler.

00:06:58.201 --> 00:07:00.298
Milli bayrağımızı,

00:07:00.298 --> 00:07:01.995
ulusal marşımızı kullandılar.

00:07:01.995 --> 00:07:03.970
Kadın haklarından istifade ettiler,

00:07:03.970 --> 00:07:09.455
Mendela, Tiananmen Katliamı, hatta
Hitler üzerinden propaganda yaptılar.

00:07:09.682 --> 00:07:13.002
İnsanların korkularıyla
oynayarak kazandılar.

00:07:13.002 --> 00:07:17.682
İşin aslı, kampanyalarında silahlar
tamamen gözardı edildi.

00:07:17.682 --> 00:07:21.186
Odak noktaları bireysel haklardı.

00:07:21.186 --> 00:07:22.823
Ama sorarım size;

00:07:22.823 --> 00:07:24.962
hangi hak daha mühim?

00:07:24.962 --> 00:07:27.031
Yaşama hakkı mı,

00:07:27.031 --> 00:07:30.332
yoksa hayatları alıp götüren
silahlara sahip olma hakkı mı?

00:07:30.332 --> 00:07:33.927
(Alkışlar)

00:07:33.927 --> 00:07:38.240
İnsanların hayatlarını savunma
yönünde oy vereceklerini düşündük

NOTE Paragraph

00:07:38.240 --> 00:07:43.012
ancak ülkemizin yakın geçmişindeki
askeri diktatörlük nedeniyle

00:07:43.012 --> 00:07:47.076
rakiplerimizin hükümet karşıtı
görüşleri desteklendi.

00:07:47.076 --> 00:07:49.537
Biz de buna hazırlıksız yakalandık.

00:07:50.867 --> 00:07:52.696
Dersimizi aldık.

NOTE Paragraph

00:07:52.696 --> 00:07:55.435
Uyuşturucu politikası yakasında
daha başarılı olduk.

00:07:56.195 --> 00:07:59.875
Eğer 10 yıl önce insanlara "Uyuşturucuyla
savaşın sonlanması mümkün mü?"

00:07:59.875 --> 00:08:01.225
diye sorsaydınız

00:08:01.225 --> 00:08:02.709
çoğu size gülerdi.

00:08:02.709 --> 00:08:06.051
Sonuçta bu savaştan faydalanan

00:08:06.051 --> 00:08:09.579
devasa askeri hapishaneler
ve mali kuruluşlar var.

00:08:10.509 --> 00:08:16.185
Ama günümüzde uluslararası uyuşturucu
kontrol rejimi çökmeye başladı.

00:08:16.185 --> 00:08:21.047
Hükümetler ve sivil toplum kuruluşları
yeni yaklaşımlar denemekteler.

00:08:21.047 --> 00:08:23.106
Uyuşturucu Politikası Küresel Komisyonu

00:08:23.106 --> 00:08:25.379
rakiplerini iyi tanıyor.

00:08:25.379 --> 00:08:29.659
Başkanımız -eski Brezilya Devlet Başkanı
Fernando Henrique Cardoso-

00:08:29.659 --> 00:08:32.163
onlarla savaşmak yerine

00:08:32.163 --> 00:08:35.953
liberal ve muhafazakarlardan oluşan

00:08:35.953 --> 00:08:38.915
farklı siyasi görüşlere
sahip liderlere ulaştı.

00:08:38.915 --> 00:08:42.285
Bu yüksek düzeyli grup
uyuşturucu politikasındaki

00:08:42.285 --> 00:08:45.901
artı ve eksileri dürüstçe
tartışma kararı aldı.

00:08:45.901 --> 00:08:50.551
Uyuşturucuya karşı verilen
savaşla ilgili acı gerçeği

00:08:50.551 --> 00:08:53.601
bu etkili tartışmalar ortaya çıkardı.

00:08:55.081 --> 00:09:00.452
Uyuşturucuya karşı verilen savaş
her alanda başarısız olmuştu.

00:09:00.452 --> 00:09:03.498
Uyuşturucular hiç olmadığı
kadar ucuz ve yaygın,

00:09:03.498 --> 00:09:06.670
uyuşturucu kullanımı da
tüm dünyada artmış durumda.

00:09:06.670 --> 00:09:08.547
Daha da kötüsü:

00:09:08.547 --> 00:09:15.399
bu tartışmalar beklenmeyen
büyük sorunlara da neden oldu.

00:09:15.399 --> 00:09:19.020
Bu argümanların daha önce
de ortaya atıldığı doğru

00:09:19.020 --> 00:09:21.246
ancak bizi diğerlerinden ayıran şey

00:09:21.246 --> 00:09:23.826
rakiplerimizin argümanlarını öngörmemiz

00:09:23.826 --> 00:09:26.958
ve birkaç yıl önce muhtemelen
karşı çıkılacak görüşleri

00:09:26.958 --> 00:09:29.734
güçlü bir şekilde ortaya koymamız oldu.

00:09:30.174 --> 00:09:34.554
Öğrendiğim üçüncü şey:
Argümanlarını veriyle destekle.

NOTE Paragraph

00:09:34.554 --> 00:09:37.681
İnsanlar silah ve uyuşturucu
konularına duygusal yaklaşıyor.

00:09:37.681 --> 00:09:41.086
Brezilya'daki silah referandumunda
maalesef öğrendik ki:

00:09:41.086 --> 00:09:43.507
Bazen insanların duygularını aşıp

00:09:43.507 --> 00:09:46.702
onlara gerçekleri sunmak mümkün olmuyor.

00:09:46.702 --> 00:09:49.652
Ama bu denemeyi bırakmamız
anlamına gelmiyor.

00:09:49.652 --> 00:09:51.450
Çok yakın bir zamana kadar

00:09:51.450 --> 00:09:55.361
silahla öldürülen Brezilyalıların
sayısını bilmiyorduk.

00:09:55.361 --> 00:09:59.285
Saşırtıcı bir şekilde, Brezilya'daki
ulusal silah kontrolü kampanyasını

00:09:59.285 --> 00:10:02.770
başlatan şey "Mulheres Apaixonadas"
yani "Aşık Kadınlar"

00:10:02.770 --> 00:10:06.688
adlı yerel bir diziydi.

00:10:06.688 --> 00:10:09.030
Çokça izlenen bir bölümünde

00:10:09.030 --> 00:10:13.322
bir dizi aktörü manganda
kurşunuyla hayatını kaybediyordu.

00:10:13.322 --> 00:10:18.284
Brezilyalı nineler ve ev hanımları
bu duruma çok sinirlenmişlerdi.

00:10:18.284 --> 00:10:20.870
Sanat hayatın bir taklidi olduğundan

00:10:20.870 --> 00:10:24.374
Copacabana Plajı'nın
dışında gerçekleştirdiğimiz

00:10:24.374 --> 00:10:27.548
silah kontrol yürüyüşünün görüntüleri de

00:10:27.548 --> 00:10:31.452
bölüme dahil edildi.

00:10:31.452 --> 00:10:36.885
TV'de yayınlanan bu ölüm ve yürüyüş
kamuoyunu büyük oranda etkiledi.

00:10:36.885 --> 00:10:40.789
Birkaç hafta içinde ululsal kongre 
senelerdir kabul edilmeyen

00:10:40.789 --> 00:10:43.603
silahsızlanma tasarısını onayladı.

00:10:44.803 --> 00:10:47.401
Bunun üzerine biz de yasadaki değişiklik

00:10:47.401 --> 00:10:50.776
ve silah toplama programı sayesinde
gerçekleşen olumlu sonuçları

00:10:50.776 --> 00:10:53.096
gösteren veriler topladık.

00:10:53.096 --> 00:10:54.847
Demek istediğim şey şu:

00:10:54.847 --> 00:10:58.659
Yalnızca bir yıl içinde

00:10:58.659 --> 00:11:03.393
5.000'den fazla hayat
kurtardığımızı kanıtladık.

00:11:03.393 --> 00:11:07.269
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:11:07.269 --> 00:11:09.442
Uyuşturucu vakasında ise

NOTE Paragraph

00:11:09.442 --> 00:11:14.709
konuyu çevreleyen tüm bu korku ve
önyargının üstesinden gelmek için

00:11:14.709 --> 00:11:19.556
mevcut uyuşturucu politikalarının bu
mücadeleye uyuşturucuların kendinden

00:11:19.556 --> 00:11:23.940
daha fazla zarar verdiğini gösteren
veriler topladık ve paylaştık.

00:11:23.940 --> 00:11:27.728
İnsanlar da bunu anlamaya başlıyor.

00:11:27.728 --> 00:11:30.129
Öğrendiğim dördüncü şey ise:

00:11:30.129 --> 00:11:33.992
Zıt kutupları bir araya
getirmekten korkma.

NOTE Paragraph

00:11:33.992 --> 00:11:35.978
Brezilya'da öğrendiğimiz şey

00:11:35.978 --> 00:11:38.424
-ki bu her yer için geçerli-

00:11:38.424 --> 00:11:43.268
farklı ve eklektik insanları bir araya 
getirmenin ne kadar önemli olduğuydu.

00:11:43.268 --> 00:11:45.253
Dünyayı değiştirmek istiyorsanız eğer,

00:11:45.253 --> 00:11:49.615
her kesimden insanın
desteğini almalısınız.

00:11:49.615 --> 00:11:52.211
Silah ve uyuşturucu hareketlerinde

00:11:52.211 --> 00:11:55.497
çeşit çeşit insanı bir araya getirdik.

00:11:55.497 --> 00:11:59.797
Seçkin sınıfı harekete geçirdik.
Medyadan da büyük yardım aldık.

00:11:59.797 --> 00:12:04.213
Mağdurları, insan hakları savunucularını 
ve kültütel ikonları aynı yerde topladık.

00:12:04.213 --> 00:12:06.627
Doktorları, avukatları, 
akademisyenleri

00:12:06.627 --> 00:12:10.094
ve daha nice mesleki sınıfı 
bir araya getirdik.

00:12:10.094 --> 00:12:12.611
Geçtiğimiz birkaç sene içinde
öğrendiğim şey:

00:12:12.611 --> 00:12:18.877
değişim için isteklilerle isteksizlerin
koalisyon içinde olması gerektiğidir.

NOTE Paragraph

00:12:18.877 --> 00:12:20.717
Uyuşturucu hareketinde

00:12:20.717 --> 00:12:23.087
liberterlere, yasak karşıtı olanlara,

00:12:23.087 --> 00:12:26.084
ve liberal politikacılara
ihtiyacımız vardı.

00:12:26.084 --> 00:12:28.671
Her konuda anlaşamıyor olabilirler,

00:12:28.671 --> 00:12:33.156
hatta neredeyse hiçbir konuda
anlaşamıyorlar.

00:12:33.156 --> 00:12:38.667
Ancak kampanyanın temeli onların
farklı görüşleri üzerine kurulu.


00:12:39.917 --> 00:12:41.776
Yaklaşık on yıl önce

00:12:41.776 --> 00:12:46.555
bir yatırım bankasında 
rahat bir geleceğe sahiptim.

NOTE Paragraph

00:12:46.555 --> 00:12:52.980
Tahmin edebileceğiniz üzere sivil toplum
diplomatlığı ile hiçbir alakam yoktu.

00:12:52.980 --> 00:12:55.082
Ama riske girdim.

00:12:55.082 --> 00:12:57.058
Yolumu değiştirdim.

00:12:57.058 --> 00:13:00.407
Dünyanın belli kısımlarını daha 
güvenli hale getirdiğine inandığım

00:13:00.407 --> 00:13:05.354
toplumsal hareketlerin oluşumlarına
katkılarda bulundum.

00:13:05.354 --> 00:13:10.634
Her birimiz dünyayı değiştirmek
için gereken güce sahip.

00:13:10.634 --> 00:13:15.184
Konu ne olursa olsun,
ne kadar zorlu olursa olsun

00:13:15.184 --> 00:13:19.958
sivil toplumlar değişimin
başladığı yerlerdir.

00:13:19.958 --> 00:13:21.860
Teşekkür ederim.

00:13:21.860 --> 00:13:25.844
(Alkışlar)