WEBVTT

00:00:00.809 --> 00:00:03.142
Jest taki aktor, Dustin Hoffman.

00:00:04.285 --> 00:00:07.619
Kiedyś nakręcił film,
o którym może słyszeliście,

00:00:07.643 --> 00:00:09.262
"Absolwent".

00:00:09.263 --> 00:00:11.874
Są tam dwie kluczowe sceny.

00:00:12.559 --> 00:00:14.653
Pierwsza to scena uwodzenia.

00:00:14.677 --> 00:00:16.670
Nie będę o niej dziś mówić.

00:00:16.694 --> 00:00:18.161
(Śmiech)

00:00:18.185 --> 00:00:22.775
W drugiej scenie stary jegomość
zabiera absolwenta na basen

00:00:22.799 --> 00:00:27.818
i mówi do niego jedno słowo.

00:00:27.842 --> 00:00:29.731
Tylko jedno.

00:00:29.835 --> 00:00:32.127
Oczywiście wiecie, co to za słowo.

00:00:32.151 --> 00:00:33.341
"Plastiki".

00:00:33.365 --> 00:00:35.141
(Śmiech)

00:00:35.190 --> 00:00:39.122
Problem w tym, że to była zła rada.

00:00:39.146 --> 00:00:40.633
(Śmiech)

00:00:41.229 --> 00:00:43.377
Wyjaśnię wam dlaczego.

00:00:43.401 --> 00:00:45.654
Powinien był powiedzieć "krzem".

00:00:46.163 --> 00:00:48.187
A to dlatego,

00:00:48.211 --> 00:00:53.392
że już wtedy istniały pierwsze patenty

00:00:53.416 --> 00:00:54.822
na półprzewodniki,

00:00:54.823 --> 00:00:56.611
które już budowano.

00:00:56.612 --> 00:00:59.693
Dolina Krzemowa zaczęła
powstawać w 1967 roku,

00:00:59.717 --> 00:01:01.525
kiedy wyszedł ten film.

00:01:01.549 --> 00:01:03.637
A rok po jego premierze

00:01:03.661 --> 00:01:05.215
założono firmę Intel.

00:01:05.327 --> 00:01:08.153
Gdyby absolwent usłyszał właściwe słowo,

00:01:08.177 --> 00:01:11.262
to może skończyłby na scenie

00:01:11.263 --> 00:01:12.891
z tą dwójką.

00:01:12.915 --> 00:01:15.794
(Śmiech)

00:01:19.955 --> 00:01:22.356
Mając to na względzie,

00:01:22.626 --> 00:01:26.653
zastanówmy się, jaką radę
dać przyszłym absolwentom,

00:01:26.654 --> 00:01:29.678
żeby nie skończyli
jako sprzedawcy plastików.

00:01:29.702 --> 00:01:31.582
(Śmiech)

00:01:31.606 --> 00:01:35.351
Jaką radę dalibyście w 2015 roku,

00:01:35.375 --> 00:01:38.016
zabierając absolwenta na basen?

00:01:38.040 --> 00:01:40.490
Jakie byłoby to słowo?

00:01:40.698 --> 00:01:43.228
Myślę, że to powinien być "kod życia".

00:01:43.312 --> 00:01:44.434
Co to jest?

00:01:44.435 --> 00:01:47.232
To różne metody programowania życia.

00:01:47.256 --> 00:01:49.091
Zamiast programować komputery,

00:01:49.115 --> 00:01:51.788
programujemy wirusy

00:01:51.812 --> 00:01:53.836
albo retrowirusy, albo białka,

00:01:53.860 --> 00:01:56.168
DNA, RNA,

00:01:56.501 --> 00:01:59.633
rośliny, zwierzęta,
albo całą serię stworzeń.

00:01:59.634 --> 00:02:02.162
Ta niesamowita możliwość tworzenia

00:02:02.186 --> 00:02:04.439
organizmów robiących to,

00:02:04.463 --> 00:02:06.580
do czego je zaprogramowaliśmy,

00:02:06.604 --> 00:02:11.446
służy nam już od tysięcy lat
i tylko ją przyspieszamy.

00:02:11.890 --> 00:02:15.011
Hodujemy, zmieniamy,

00:02:15.035 --> 00:02:19.036
mieszamy i łączymy
najróżniejsze formy życia

00:02:19.163 --> 00:02:20.624
i udoskonalamy je.

00:02:20.648 --> 00:02:22.148
To nic nowego.

00:02:22.172 --> 00:02:25.102
Modyfikowaliśmy gorczycę tak,

00:02:25.139 --> 00:02:28.598
że z jednej modyfikacji powstał brokuł,

00:02:28.714 --> 00:02:31.240
z drugiej jarmuż,

00:02:31.764 --> 00:02:33.780
a z trzeciej

00:02:33.804 --> 00:02:35.073
kalafior.

00:02:35.662 --> 00:02:39.014
Kiedy idziemy na ekologiczny targ,

00:02:39.038 --> 00:02:40.777
to tak naprawdę kupujemy rośliny,

00:02:40.778 --> 00:02:44.601
których kod życia jest od dawna zmieniany.

00:02:45.464 --> 00:02:46.628
Obecnie z tą różnicą,

00:02:46.652 --> 00:02:48.897
tu posłużę się neutralnym terminem...

00:02:48.921 --> 00:02:50.612
[Inteligentny projekt]

00:02:50.636 --> 00:02:51.793
(Śmiech)

00:02:51.817 --> 00:02:54.753
że zaczynamy go stosować.

00:02:54.819 --> 00:02:57.057
Czyli zamiast zdawać hodowlę na ślepy los

00:02:57.081 --> 00:02:59.137
i czekać przez pokolenia na wyniki,

00:02:59.161 --> 00:03:02.847
wprowadzamy konkretne geny, białka

00:03:02.871 --> 00:03:06.078
i zmieniamy kod życia
w sposób bardzo celowy.

00:03:06.745 --> 00:03:09.839
To pozwala przyspieszyć
proces modyfikacji.

00:03:10.473 --> 00:03:12.211
Podam przykład.

00:03:14.928 --> 00:03:17.823
Niektórzy z was czasami myślą o seksie.

00:03:19.299 --> 00:03:22.528
I nikogo raczej nie dziwi to,
jakim zmianom uległ seks.

00:03:22.552 --> 00:03:25.930
Wydaje nam się,
że zmiany w seksie to norma.

00:03:25.960 --> 00:03:28.299
Z upływem czasu seks się zmienił,

00:03:28.323 --> 00:03:31.651
bo tradycyjnie z seksu powstawało dziecko.

00:03:31.971 --> 00:03:33.481
W dzisiejszym świecie

00:03:33.505 --> 00:03:36.384
seks i pigułki nie dają dziecka.

00:03:36.408 --> 00:03:37.892
(Śmiech)

00:03:37.916 --> 00:03:40.654
Uznajemy to za normalne i naturalne,

00:03:40.678 --> 00:03:43.528
ale tak nie było przez 
większość naszych dziejów.

00:03:43.552 --> 00:03:45.593
W świecie zwierząt też tego nie ma.

00:03:45.608 --> 00:03:47.590
To nam pozwala na kontrolę

00:03:47.614 --> 00:03:50.683
i rozdzielenie seksu i zapłodnienia.

00:03:50.955 --> 00:03:53.400
Kiedy rozważymy tego konsekwencje,

00:03:53.424 --> 00:03:55.088
okazuje się, że igraliśmy z czymś

00:03:55.112 --> 00:03:57.423
bardziej skomplikowanym jak sztuka.

00:03:57.447 --> 00:03:59.604
Nie w sensie obrazu czy rzeźby,

00:03:59.605 --> 00:04:04.226
a technik wspomagania reprodukcji.

00:04:05.405 --> 00:04:07.841
Co to za techniki?

00:04:07.865 --> 00:04:11.583
Na przykład zapłodnienie in vitro.

00:04:12.289 --> 00:04:15.838
Kiedy się na nie decydujemy,
musimy mieć ku temu dobry powód.

00:04:15.862 --> 00:04:18.982
Czasami nie można począć dziecka inaczej.

00:04:19.402 --> 00:04:20.777
Ale robiąc to,

00:04:20.801 --> 00:04:25.283
rozdziela się seks,
zapłodnienie i dziecko.

00:04:25.786 --> 00:04:28.690
Kontrolujemy nie tylko czas narodzin,

00:04:28.714 --> 00:04:32.338
ale też czas i miejsce zapłodnienia.

00:04:32.730 --> 00:04:34.922
Oddziela się dziecko

00:04:34.946 --> 00:04:36.881
od ciała i aktu.

00:04:37.332 --> 00:04:40.412
Rozważając inne rzeczy, które robimy,

00:04:40.436 --> 00:04:42.864
pomyślmy o bliźniętach.

00:04:43.029 --> 00:04:45.259
Możemy dziś zamrażać
komórki jajowe i spermę,

00:04:45.309 --> 00:04:47.490
a nawet zapłodnione komórki jajowe.

00:04:47.778 --> 00:04:49.543
Co to oznacza?

00:04:49.567 --> 00:04:52.061
Dla chorego na raka to wspaniałe wieści,

00:04:52.085 --> 00:04:55.062
bo przed rozpoczęciem leczenia
chemio- czy radioterapią

00:04:55.063 --> 00:04:56.402
można je uchronić

00:04:56.403 --> 00:04:58.073
przed uszkodzeniem.

00:04:58.074 --> 00:05:00.398
Ale skoro można je zamrozić i zachować,

00:05:00.422 --> 00:05:02.563
a do tego znaleźć matkę zastępczą,

00:05:02.564 --> 00:05:05.207
to znaczy, że rozdziela się seks i czas.

00:05:05.710 --> 00:05:10.628
Bliźnięta mogą się urodzić
w odstępie 50 lat.

00:05:11.287 --> 00:05:14.976
(Śmiech)

00:05:15.000 --> 00:05:16.597
100 lat?

00:05:17.342 --> 00:05:18.850
200 lat?

00:05:19.566 --> 00:05:22.353
To wielkie zmiany,

00:05:22.377 --> 00:05:24.966
które nie są już
wizją odległej przyszłości.

00:05:24.966 --> 00:05:26.767
Dla nas to już norma.

00:05:26.911 --> 00:05:29.840
Ten "kod życia" okazuje się potężną siłą

NOTE Paragraph

00:05:30.520 --> 00:05:34.856
i narzędziem do modyfikacji wirusów,

00:05:34.880 --> 00:05:37.534
roślin, zwierząt,

00:05:37.840 --> 00:05:40.094
być może nawet nas samych.

00:05:40.118 --> 00:05:43.860
Steve Gullans i ja myślimy o tym 
już od jakiegoś czasu.

00:05:44.749 --> 00:05:46.418
Zaryzykujmy.

00:05:46.418 --> 00:05:50.552
Jak każda potężna technologia,
elektryczność, samochód, komputery,

00:05:50.576 --> 00:05:53.885
kod życia też jest podatny na nadużycia.

00:05:54.631 --> 00:05:56.722
To wielu ludzi przeraża.

00:05:57.020 --> 00:05:58.785
Stosując te technologie,

00:05:58.809 --> 00:06:01.581
można nawet zmienić człowieka w chimerę.

00:06:01.815 --> 00:06:04.354
Pamiętacie mieszańce zwierząt
z greckich mitów?

00:06:04.378 --> 00:06:06.386
Niektóre z tych technik

00:06:06.388 --> 00:06:09.154
mogą zmienić grupę krwi.

00:06:09.406 --> 00:06:13.585
Przenieść męskie komórki
do ciała kobiety i odwrotnie.

00:06:14.326 --> 00:06:15.914
Brzmi to okropnie,

00:06:15.938 --> 00:06:18.215
chyba że celem tych zabiegów

00:06:18.239 --> 00:06:21.644
jest przeszczep szpiku
podczas leczenia raka.

00:06:21.668 --> 00:06:23.916
Poddając się przeszczepowi szpiku,

00:06:23.940 --> 00:06:26.632
może dojść do zmiany
niektórych naszych cech,

00:06:26.656 --> 00:06:28.544
ale przecież ratujemy życie.

00:06:28.568 --> 00:06:30.714
Skoro już o tym mówimy,

00:06:30.738 --> 00:06:33.218
oto historia sprzed 20 lat.

00:06:33.227 --> 00:06:34.862
To jest Emma Ott.

00:06:34.886 --> 00:06:37.695
Niedawno dostała się na studia

00:06:37.719 --> 00:06:39.624
i studiuje księgowość.

00:06:39.648 --> 00:06:43.392
Była w dwóch drużynach sportowych
i jedną z najlepszych studentek.

00:06:43.687 --> 00:06:45.707
To nie byłoby nic nadzwyczajnego,

00:06:45.731 --> 00:06:49.302
gdyby nie fakt, że jest pierwszą osobą,
która miała troje rodziców.

00:06:50.244 --> 00:06:51.335
Dlaczego?

00:06:51.359 --> 00:06:53.419
Bo miała śmiertelną
chorobę mitochondrialną,

00:06:53.419 --> 00:06:55.123
którą mogła odziedziczyć.

00:06:55.124 --> 00:06:57.499
Biorąc DNA od osoby trzeciej

00:06:57.523 --> 00:06:59.330
i dodając je do pozostałych dwóch,

00:06:59.331 --> 00:07:01.562
można ocalić ludzkie życie.

00:07:01.840 --> 00:07:04.451
Przy okazji zmienia się
linię komórek rozrodczych,

00:07:04.491 --> 00:07:07.422
dzięki czemu jej potomstwo

00:07:07.462 --> 00:07:09.822
też będzie wolne od tych chorób,

00:07:09.846 --> 00:07:11.397
podobnie jak ich dzieci

00:07:11.397 --> 00:07:13.196
i ich wnuki,

00:07:13.220 --> 00:07:14.417
i tak dalej.

00:07:14.929 --> 00:07:16.554
To ludzi niepokoi.

00:07:16.578 --> 00:07:18.928
20 lat temu niektóre władze mówiły,

00:07:18.952 --> 00:07:21.791
"Może najpierw to przebadajmy".

00:07:21.903 --> 00:07:25.717
Ryzykujemy, kiedy coś robimy,
ale i wtedy, kiedy nic nie robimy.

00:07:25.741 --> 00:07:29.089
Ta technologia ocaliła kilkadziesiąt osób,

00:07:29.113 --> 00:07:32.507
a potem zaprzestano jej na 20 lat.

00:07:33.002 --> 00:07:34.354
Pamiętajmy,

00:07:34.385 --> 00:07:38.019
że rozważając dłuższe badania

00:07:38.043 --> 00:07:40.074
i to, co powinno być robione, a co nie,

00:07:40.108 --> 00:07:43.817
zawsze poniesiemy
konsekwencje naszych decyzji.

00:07:45.203 --> 00:07:47.646
Jak w przypadku leczenia
chorób śmiertelnych,

00:07:47.688 --> 00:07:50.616
co, nawiasem mówiąc,
jest całkowicie nienaturalne.

00:07:50.997 --> 00:07:52.753
Normalne i naturalne jest to,

00:07:52.773 --> 00:07:58.172
że ludzie są narażeni na epidemie
polio, ospy czarnej czy gruźlicy.

00:07:58.196 --> 00:08:03.202
Szczepiąc ludzi, podajemy im
coś nienaturalnego do organizmu,

00:08:03.289 --> 00:08:07.362
bo uważamy, że korzyści
przewyższają ryzyko.

00:08:08.129 --> 00:08:11.842
Dzięki stworzeniu nienaturalnych
roślin i zwierząt,

00:08:11.866 --> 00:08:14.418
możemy wykarmić około 7 miliardów ludzi.

00:08:14.459 --> 00:08:17.995
Możemy tworzyć nowe formy życia,

00:08:18.302 --> 00:08:21.682
co znowu brzmi przerażająco

00:08:21.713 --> 00:08:23.524
i strasznie kłopotliwie,

00:08:23.548 --> 00:08:27.522
dopóki nie stwierdzimy,
że mamy je na talerzu.

00:08:27.539 --> 00:08:29.916
Kwiaty na stole

00:08:29.940 --> 00:08:32.278
nie są już naturalne,

00:08:32.279 --> 00:08:34.918
bo ludzie stworzyli ich kolor,

00:08:34.919 --> 00:08:37.168
wielkość, dodali im żywotności.

00:08:37.169 --> 00:08:40.081
Zwykle nie daje się ukochanej
polnych kwiatów,

00:08:40.131 --> 00:08:42.533
bo szybko więdną.

00:08:44.532 --> 00:08:46.420
To wszystko

00:08:46.421 --> 00:08:49.165
całkowicie wstrząsa teorią Darwina.

00:08:49.166 --> 00:08:50.949
Przez 4 miliardy lat to,

00:08:50.950 --> 00:08:54.599
co żyło i umierało na tej planecie,
podlegało dwóm zasadom,

00:08:54.608 --> 00:08:57.862
selekcji naturalnej
i spontanicznym mutacjom.

00:08:58.016 --> 00:09:00.976
Obecnie cały ten system

00:09:00.977 --> 00:09:02.850
stanął na głowie.

00:09:04.262 --> 00:09:05.561
Udało nam się stworzyć

00:09:05.561 --> 00:09:08.096
równoległy system ewolucyjny,

00:09:08.120 --> 00:09:11.449
oparty na sztucznej selekcji
i indukowanej mutacji.

00:09:11.473 --> 00:09:13.168
Pozwólcie, że wyjaśnię.

00:09:13.192 --> 00:09:15.039
To jest selekcja naturalna,

00:09:15.040 --> 00:09:16.454
a to selekcja sztuczna.

00:09:16.495 --> 00:09:19.141
(Śmiech)

00:09:19.903 --> 00:09:22.547
Do zmiany doszło

00:09:22.571 --> 00:09:25.285
tysiące lat temu w Azji Środkowej

00:09:25.309 --> 00:09:27.499
kiedy z hodowli wilków powstały psy,

00:09:27.523 --> 00:09:28.737
które przekształciliśmy

00:09:28.767 --> 00:09:31.395
w duże i małe osobniki.

00:09:31.396 --> 00:09:33.422
Ale zmieniając środowisko małej chihuahua

00:09:33.433 --> 00:09:36.275
z wygodnej torebki Hermèsa z Piątej Alei

00:09:36.299 --> 00:09:38.956
na równinę afrykańską,

00:09:38.980 --> 00:09:41.493
można zaobserwować,
jak zachodzi selekcja naturalna.

00:09:41.534 --> 00:09:43.669
(Śmiech)

00:09:46.419 --> 00:09:50.186
Ciężko jest znaleźć coś
mniej naturalnego od pola kukurydzy.

00:09:50.188 --> 00:09:53.761
Spacerując po puszczy,
nigdy nie natkniecie się

00:09:53.785 --> 00:09:56.470
na uporządkowane rzędy tej samej rośliny,

00:09:56.494 --> 00:09:57.818
a jednocześnie

00:09:57.842 --> 00:09:59.873
brak innych roślin dookoła.

00:10:00.398 --> 00:10:01.686
Uprawiając kukurydzę,

00:10:01.687 --> 00:10:04.068
decydujecie o tym, co żyje, a co umiera.

00:10:04.080 --> 00:10:06.468
To jest selekcja sztuczna.

00:10:06.469 --> 00:10:09.580
Podobnie jest z polami pszenicy, ryżu,

00:10:09.604 --> 00:10:11.779
z miastami i przedmieściami.

00:10:11.813 --> 00:10:14.138
Połowa powierzchni Ziemi

00:10:14.162 --> 00:10:15.978
została zaprojektowana sztucznie,

00:10:15.979 --> 00:10:18.876
bo to my decydujemy, co ma na niej żyć.

00:10:18.900 --> 00:10:21.346
Dlatego niedźwiedzie grizli

00:10:21.347 --> 00:10:23.874
nie spacerują po centrum Manhattanu.

00:10:25.077 --> 00:10:26.889
Oto przykład

00:10:26.930 --> 00:10:28.423
przypadkowej mutacji.

00:10:28.427 --> 00:10:30.267
To jest Antonio Alfonseca,

00:10:30.350 --> 00:10:33.061
pseudonim Ośmiornica.

00:10:33.085 --> 00:10:35.729
Najlepszy miotacz 2000 roku.

00:10:35.955 --> 00:10:40.819
Dzięki losowej mutacji
ma sześć palców u każdej ręki.

00:10:41.009 --> 00:10:43.637
Okazuje się to przydatne w bejsbolu.

00:10:43.661 --> 00:10:45.301
(Śmiech)

00:10:46.119 --> 00:10:48.429
Jeśli chodzi o mutację indukowaną,

00:10:48.459 --> 00:10:51.388
jej przykładem jest piwo,

00:10:51.412 --> 00:10:53.540
wino, jogurt.

00:10:53.928 --> 00:10:55.827
Ile razy idąc przez las,

00:10:55.838 --> 00:10:58.851
natknęliście się na naturalny ser?

00:10:58.859 --> 00:11:00.895
Albo całkowicie naturalny jogurt?

00:11:00.896 --> 00:11:02.831
Tworzymy te produkty.

00:11:02.855 --> 00:11:03.913
Co ciekawe,

00:11:03.947 --> 00:11:06.375
idzie nam coraz lepiej.

00:11:06.375 --> 00:11:08.431
Wewnątrz jogurtu odkryliśmy

00:11:08.451 --> 00:11:12.218
jedno z najpotężniejszych narzędzi
do edycji genów, CRISPR.

00:11:13.028 --> 00:11:15.018
Wraz z rozwojem inżynierii komórkowej,

00:11:15.042 --> 00:11:19.322
powstaje 8 z 10 najlepszych
produktów farmaceutycznych,

00:11:19.826 --> 00:11:22.771
wykorzystywanych na przykład
w leczeniu zapalenia stawów,

00:11:22.795 --> 00:11:24.971
jak najlepiej sprzedający się lek Humira.

00:11:25.985 --> 00:11:29.936
Ten kod życia ma naprawdę potężną moc.

00:11:30.165 --> 00:11:32.329
Dzięki niemu naprawdę
można coś zaprogramować.

00:11:32.329 --> 00:11:34.651
Nic nie zmieni nas bardziej

00:11:34.675 --> 00:11:36.801
niż kod życia.

00:11:37.597 --> 00:11:39.571
Myśląc o nim,

00:11:39.601 --> 00:11:42.201
pomyślmy o pięciu zasadach,

00:11:42.231 --> 00:11:44.095
które wskażą nam, jak postępować.

00:11:44.105 --> 00:11:46.319
Może znajdziecie ich więcej.

00:11:46.319 --> 00:11:48.307
Zasada numer jeden.

00:11:48.307 --> 00:11:51.035
Musimy wziąć odpowiedzialność
za tworzony materiał,

00:11:51.042 --> 00:11:54.943
bo to my się tym zajmujemy.

00:11:55.002 --> 00:11:56.915
To nie są mutacje spontaniczne.

00:11:56.939 --> 00:11:59.242
My je konstruujemy, wybieramy.

00:11:59.266 --> 00:12:00.965
To nie stało się samo

00:12:00.989 --> 00:12:02.462
ani przypadkowo.

00:12:02.486 --> 00:12:05.090
Nie zadecydował o tym ktoś inny.

00:12:05.114 --> 00:12:06.991
My konstruujemy te rzeczy,

00:12:06.991 --> 00:12:10.200
zatem odpowiadamy za nie.

00:12:10.962 --> 00:12:12.530
Zasada numer dwa.

00:12:12.531 --> 00:12:15.672
Musimy uznać i respektować
różnorodność w tej dziedzinie.

00:12:15.673 --> 00:12:17.595
Jak dotąd po Ziemi chodziły

00:12:17.635 --> 00:12:20.916
co najmniej 33 wersje człowiekowatych.

00:12:20.917 --> 00:12:23.698
Wszystkie z wyjątkiem nas wyginęły.

00:12:23.704 --> 00:12:25.789
Ale to normalne i naturalne,

00:12:25.789 --> 00:12:29.306
że kilka wersji człowiekowatych
żyje na Ziemi w tym samym czasie.

00:12:29.306 --> 00:12:32.557
Dlatego większość z nas
ma w sobie coś z neandertalczyka

00:12:32.559 --> 00:12:34.972
czy denisowianina.

00:12:34.973 --> 00:12:37.411
Ci w Waszyngtonie pewnie o wiele więcej.

00:12:37.412 --> 00:12:39.974
(Śmiech)

00:12:39.998 --> 00:12:41.883
Zasada numer trzy.

00:12:41.907 --> 00:12:44.607
Musimy szanować wybory innych ludzi.

00:12:44.607 --> 00:12:46.913
Niektórzy nigdy nie wybiorą modyfikacji.

00:12:46.913 --> 00:12:48.737
Inni będą wszystko modyfikować.

00:12:48.737 --> 00:12:51.391
Jeszcze inni będą modyfikować
rośliny, ale nie zwierzęta.

00:12:51.391 --> 00:12:53.385
Niektórzy będą modyfikować siebie,

00:12:53.386 --> 00:12:54.912
ewoluować.

00:12:54.913 --> 00:12:56.975
Różnorodność nie jest zła,

00:12:56.976 --> 00:12:59.988
bo nawet jeśli sądzimy,
że jesteśmy bardzo zróżnicowani,

00:13:00.012 --> 00:13:02.557
byliśmy tak blisko wymarcia,

00:13:02.557 --> 00:13:04.989
że jesteśmy potomkami
jednej afrykańskiej matki.

00:13:05.029 --> 00:13:06.325
W konsekwencji

00:13:06.335 --> 00:13:10.814
55 afrykańskich szympansów
wykazuje więcej różnic genetycznych

00:13:10.838 --> 00:13:13.843
niż siedem miliardów ludzi.

00:13:14.254 --> 00:13:16.256
Zasada numer cztery.

00:13:17.079 --> 00:13:19.469
Powinniśmy pozwolić,
żeby na 1/4 powierzchni Ziemi

00:13:19.480 --> 00:13:22.711
selekcja naturalna nadal zachodziła
bez naszej ingerencji.

00:13:22.741 --> 00:13:24.661
Nie musi to być teren ściśle wydzielony,

00:13:24.662 --> 00:13:26.380
tworzący całość.

00:13:26.404 --> 00:13:28.769
Część powinna obejmować ląd,
a część wody oceanów.

00:13:28.770 --> 00:13:32.354
Nie powinniśmy decydować
o całej ewolucji na tej planecie.

00:13:32.354 --> 00:13:35.032
Chcemy, żeby funkcjonował
nasz system ewolucyjny

00:13:35.032 --> 00:13:37.502
i system ewolucyjny Darwina.

00:13:37.503 --> 00:13:41.213
To bardzo ważne,
żeby funkcjonowały paralelnie

00:13:41.237 --> 00:13:43.093
i nie przytłaczały ewolucji.

00:13:43.094 --> 00:13:46.888
(Brawa)

00:13:50.307 --> 00:13:52.221
Jeszcze jedno.

00:13:52.454 --> 00:13:55.916
To najbardziej ekscytująca zmiana,
jakiej doświadczył nasz gatunek,

00:13:55.940 --> 00:13:58.981
największa super moc,
jaką kiedykolwiek posiadaliśmy.

00:13:59.005 --> 00:14:01.873
Zbrodnią byłoby nie brać w tym udziału,

00:14:01.897 --> 00:14:03.309
bojąc się tego,

00:14:03.333 --> 00:14:05.056
ukrywając się przed tym.

00:14:05.056 --> 00:14:07.137
Można uczestniczyć
w tworzeniu zasad etyki,

00:14:07.137 --> 00:14:10.024
w podejmowaniu decyzji
politycznych czy biznesowych.

00:14:10.054 --> 00:14:13.356
Można zwyczajnie rozważać,
dokąd zmierza medycyna,

00:14:13.356 --> 00:14:14.467
przemysł,

00:14:14.467 --> 00:14:16.474
dokąd my zmierzamy,
próbując posiąść świat.

00:14:16.474 --> 00:14:18.203
Byłoby zbrodnią,

00:14:18.203 --> 00:14:22.405
świadomie nie zabrać głosu w dyskusji

00:14:22.429 --> 00:14:25.008
na temat tego,

00:14:25.499 --> 00:14:27.898
czym jest "kod życia".

00:14:27.922 --> 00:14:29.200
Dziękuję bardzo.

00:14:29.224 --> 00:14:31.387
(Brawa)