[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.09,0:00:13.48,Default,,0000,0000,0000,,Charles Osborne dostał czkawki,\Nkiedy w 1922 roku spadła na niego świnia. Dialogue: 0,0:00:13.48,0:00:16.86,Default,,0000,0000,0000,,Przeszło mu dopiero 68 lat później Dialogue: 0,0:00:16.86,0:00:20.61,Default,,0000,0000,0000,,i w Księdze Rekordów Guinnessa\Nfiguruje dziś jako człowiek Dialogue: 0,0:00:20.61,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,z najdłuższym atakiem czkawki. Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:25.64,Default,,0000,0000,0000,,Obecnie nastolatka z Florydy Jennifer Mee Dialogue: 0,0:00:25.64,0:00:28.95,Default,,0000,0000,0000,,jest być może rekordzistką\Nczkawki o największej częstotliwości. Dialogue: 0,0:00:28.95,0:00:34.38,Default,,0000,0000,0000,,50 razy na minutę\Nprzez ponad miesiąc w 2007 roku. Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:37.60,Default,,0000,0000,0000,,Co powoduje czkawkę? Dialogue: 0,0:00:37.60,0:00:41.87,Default,,0000,0000,0000,,Lekarze wskazują, że atak czkawki\Nczęsto wywołują bodźce Dialogue: 0,0:00:41.87,0:00:43.56,Default,,0000,0000,0000,,rozciągające żołądek, Dialogue: 0,0:00:43.56,0:00:45.05,Default,,0000,0000,0000,,jak połykanie powietrza Dialogue: 0,0:00:45.05,0:00:47.61,Default,,0000,0000,0000,,czy zbyt szybkie jedzenie lub picie. Dialogue: 0,0:00:48.18,0:00:51.41,Default,,0000,0000,0000,,Inni łączą czkawkę z silnymi emocjami Dialogue: 0,0:00:51.41,0:00:53.26,Default,,0000,0000,0000,,lub reakcją na nie, Dialogue: 0,0:00:53.26,0:00:54.04,Default,,0000,0000,0000,,jak śmiech, Dialogue: 0,0:00:54.04,0:00:54.76,Default,,0000,0000,0000,,płacz, Dialogue: 0,0:00:54.76,0:00:55.85,Default,,0000,0000,0000,,niepokój Dialogue: 0,0:00:55.85,0:00:57.23,Default,,0000,0000,0000,,i podekscytowanie. Dialogue: 0,0:00:57.64,0:01:00.32,Default,,0000,0000,0000,,Zobaczmy, co dzieje się, gdy mamy czkawkę. Dialogue: 0,0:01:00.32,0:01:05.62,Default,,0000,0000,0000,,Zaczyna się od nagłego,\Nmimowolnego skurczu przepony, Dialogue: 0,0:01:05.62,0:01:08.14,Default,,0000,0000,0000,,dużego mięśnia w kształcie\Nkopuły poniżej płuc, Dialogue: 0,0:01:08.14,0:01:10.61,Default,,0000,0000,0000,,służącego do nabierania powietrza. Dialogue: 0,0:01:10.61,0:01:15.28,Default,,0000,0000,0000,,Niemal zaraz potem\Nzamykają się struny głosowe Dialogue: 0,0:01:15.28,0:01:16.95,Default,,0000,0000,0000,,i przestrzeń między nimi Dialogue: 0,0:01:16.95,0:01:18.53,Default,,0000,0000,0000,,zwana głośnią. Dialogue: 0,0:01:19.08,0:01:23.26,Default,,0000,0000,0000,,Ruch przepony inicjuje\Nnagłe nabranie powietrza, Dialogue: 0,0:01:23.26,0:01:27.25,Default,,0000,0000,0000,,ale zamknięte struny głosowe\Nnie przepuszczają go do tchawicy Dialogue: 0,0:01:27.25,0:01:28.50,Default,,0000,0000,0000,,i dalej do płuc. Dialogue: 0,0:01:28.50,0:01:32.35,Default,,0000,0000,0000,,Wywołuje to charakterystyczny odgłos. Dialogue: 0,0:01:32.90,0:01:36.60,Default,,0000,0000,0000,,Do dziś nie wiemy,\Njaką rolę odgrywa czkawka. Dialogue: 0,0:01:36.60,0:01:40.65,Default,,0000,0000,0000,,Nie wydaje się mieć znaczenia\Nmedycznego ani fizjologicznego. Dialogue: 0,0:01:40.65,0:01:46.53,Default,,0000,0000,0000,,Po co brać wdech, jeśli nie dajemy\Npowietrzu dotrzeć do płuc? Dialogue: 0,0:01:46.97,0:01:48.28,Default,,0000,0000,0000,,Struktury anatomiczne Dialogue: 0,0:01:48.28,0:01:51.71,Default,,0000,0000,0000,,i mechanizmy fizjologiczne\Nbez widocznego zastosowania Dialogue: 0,0:01:51.71,0:01:55.05,Default,,0000,0000,0000,,to wyzwanie dla biologów ewolucyjnych. Dialogue: 0,0:01:55.05,0:01:59.49,Default,,0000,0000,0000,,Czy spełniają jakąś ukrytą funkcję? Dialogue: 0,0:01:59.49,0:02:02.45,Default,,0000,0000,0000,,A może są ewolucyjnym reliktem Dialogue: 0,0:02:02.45,0:02:04.52,Default,,0000,0000,0000,,i kiedyś odgrywały ważną rolę, Dialogue: 0,0:02:04.52,0:02:09.07,Default,,0000,0000,0000,,a dziś to tylko ślad po niej? Dialogue: 0,0:02:09.52,0:02:11.28,Default,,0000,0000,0000,,Być może czkawka pojawiła się Dialogue: 0,0:02:11.28,0:02:14.80,Default,,0000,0000,0000,,wiele milionów lat temu,\Nzanim jeszcze powstał nasz gatunek. Dialogue: 0,0:02:14.80,0:02:19.16,Default,,0000,0000,0000,,Uważa się, że płuca wykształciły się,\Nżeby umożliwić wczesnym rybom, Dialogue: 0,0:02:19.16,0:02:23.39,Default,,0000,0000,0000,,żyjącym w ciepłych, stojących wodach\No niskiej zawartości tlenu, Dialogue: 0,0:02:23.39,0:02:28.14,Default,,0000,0000,0000,,do pobierania go z powietrza, \Ngdzie występował w dużych ilościach. Dialogue: 0,0:02:28.14,0:02:31.41,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy ich potomkowie wyszli na ląd, Dialogue: 0,0:02:31.41,0:02:36.22,Default,,0000,0000,0000,,zamienili wentylację skrzelową\Nna oddychanie powietrzem przez płuca. Dialogue: 0,0:02:36.57,0:02:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Podobne, chociaż dużo szybsze\Nzmiany zachodzą dziś u żab. Dialogue: 0,0:02:41.81,0:02:44.20,Default,,0000,0000,0000,,Kijanki ze skrzelami przekształcają się Dialogue: 0,0:02:44.20,0:02:46.42,Default,,0000,0000,0000,,w dorosłe osobniki z płucami. Dialogue: 0,0:02:46.42,0:02:51.41,Default,,0000,0000,0000,,Zgodnie z tą hipotezą czkawka\Njest pozostałością pradawnego wyjścia Dialogue: 0,0:02:51.41,0:02:53.100,Default,,0000,0000,0000,,z wody na ląd. Dialogue: 0,0:02:53.100,0:02:56.98,Default,,0000,0000,0000,,Po nabraniu wody,\Nżeby przepłynęła skrzelami, Dialogue: 0,0:02:56.98,0:03:01.95,Default,,0000,0000,0000,,natychmiast zamykała się głośnia,\Nzapobiegając dostaniu się wody do płuc. Dialogue: 0,0:03:02.51,0:03:03.86,Default,,0000,0000,0000,,Potwierdzają to odkrycia, Dialogue: 0,0:03:03.86,0:03:08.28,Default,,0000,0000,0000,,że struktury nerwowe wywołujące czkawkę Dialogue: 0,0:03:08.28,0:03:13.100,Default,,0000,0000,0000,,są prawie identyczne ze strukturami\Nodpowiadającymi za oddychanie płazów. Dialogue: 0,0:03:13.100,0:03:18.19,Default,,0000,0000,0000,,Inni naukowcy uważają,\Nże zachowaliśmy ten odruch, Dialogue: 0,0:03:18.19,0:03:21.70,Default,,0000,0000,0000,,bo daje nam istotną korzyść. Dialogue: 0,0:03:21.70,0:03:25.32,Default,,0000,0000,0000,,Wskazują na fakt, że czkawka\Nwystępuje tylko u ssaków, Dialogue: 0,0:03:25.32,0:03:28.83,Default,,0000,0000,0000,,a nie zachowała się\Nu ptaków, jaszczurek, żółwi Dialogue: 0,0:03:28.83,0:03:32.78,Default,,0000,0000,0000,,ani żadnych innych zwierząt\Noddychających powietrzem. Dialogue: 0,0:03:32.78,0:03:37.90,Default,,0000,0000,0000,,Co więcej, czkawka pojawia się\Nu dzieci na długo przed urodzeniem Dialogue: 0,0:03:37.90,0:03:41.46,Default,,0000,0000,0000,,i dużo częściej występuje\Nu niemowląt niż u dorosłych. Dialogue: 0,0:03:41.46,0:03:43.13,Default,,0000,0000,0000,,Naukowcy tłumaczą to faktem, Dialogue: 0,0:03:43.13,0:03:46.100,Default,,0000,0000,0000,,że tylko ssaki karmią młode mlekiem matki. Dialogue: 0,0:03:46.100,0:03:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Możliwe, że ssaki zachowały\Nten pradawny odruch, Dialogue: 0,0:03:50.74,0:03:55.76,Default,,0000,0000,0000,,żeby móc usunąć powietrze z żołądka\Nczymś w rodzaju odbijania się po jedzeniu. Dialogue: 0,0:03:55.76,0:03:59.61,Default,,0000,0000,0000,,Nagły ruch przepony\Nwypycha powietrze z żołądka, Dialogue: 0,0:03:59.61,0:04:04.27,Default,,0000,0000,0000,,a zamknięcie głośni zapobiega\Ndostawaniu się mleka do płuc. Dialogue: 0,0:04:04.86,0:04:08.65,Default,,0000,0000,0000,,Czasami atak czkawki nie ustaje, Dialogue: 0,0:04:08.65,0:04:10.68,Default,,0000,0000,0000,,więc próbujemy domowych sposobów. Dialogue: 0,0:04:10.68,0:04:13.47,Default,,0000,0000,0000,,Wypijamy szklankę zimnej wody, Dialogue: 0,0:04:13.47,0:04:15.01,Default,,0000,0000,0000,,wstrzymujemy oddech, Dialogue: 0,0:04:15.01,0:04:17.24,Default,,0000,0000,0000,,jemy trochę miodu lub masła orzechowego, Dialogue: 0,0:04:17.24,0:04:19.23,Default,,0000,0000,0000,,dmuchamy do papierowej torebki Dialogue: 0,0:04:19.23,0:04:21.71,Default,,0000,0000,0000,,albo prosimy, żeby ktoś nas przestraszył. Dialogue: 0,0:04:21.71,0:04:26.23,Default,,0000,0000,0000,,Naukowcy muszą jeszcze sprawdzić,\Nczy któryś z tych sposobów Dialogue: 0,0:04:26.23,0:04:29.10,Default,,0000,0000,0000,,jest skuteczniejszy od innych. Dialogue: 0,0:04:29.10,0:04:33.94,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy natomiast, że ten sposób \Nna pewno nie działa.