0:00:02.460,0:00:05.509
Asıl bahsetmek istediğim şeye[br]geçmeden önce,

0:00:05.533,0:00:09.093
hakkımda birkaç şey[br]söyleme zorunluluğu hissediyorum.

0:00:09.744,0:00:12.793
Ben, mistik veya

0:00:12.817,0:00:14.655
spiritüel biri değilim.

0:00:15.668,0:00:17.696
Bilim yazarıyım.

0:00:17.720,0:00:19.991
Üniversitede fizik okudum.

0:00:20.015,0:00:22.977
NPR'da bilim muhabiri olarak çalıştım.

0:00:24.073,0:00:25.607
Tamam, şimdi:

0:00:26.552,0:00:29.791
NPR için bir hikaye[br]üzerinde çalışırken,

0:00:29.815,0:00:32.093
bir gökbilimciden,

0:00:32.117,0:00:34.224
bakış açımı zorlayan ve açıkçası

0:00:34.248,0:00:36.246
hayatımı değiştiren bir tavsiye aldım.

0:00:37.192,0:00:39.384
Hikaye, bir Güneş tutulması hakkındaydı,

0:00:39.408,0:00:43.952
Mayıs 1994'te[br]ülke üzerinden geçecek

0:00:43.976,0:00:45.808
kısmi Güneş tutulması hakkında.

0:00:46.351,0:00:48.815
O gökbilimciyle röportaj yaptım ve

0:00:48.839,0:00:52.116
ne olacağını, nasıl izlememiz[br]gerektiğini açıkladı,

0:00:52.140,0:00:57.361
ama, kısmi Güneş tutulması her ne kadar[br]ilginç olsa da

0:00:57.385,0:01:01.895
daha nadir olan tam Güneş tutulmasının[br]tamamen farklı olduğunu vurguladı.

0:01:02.499,0:01:05.773
Tam Güneş tutulmasında,[br]iki veya üç dakika boyunca,

0:01:05.797,0:01:09.128
Ay, Güneş'i tamamen kapatır,

0:01:09.152,0:01:14.392
tarif etmesine göre büyüleyici bir[br]görüntü oluşturur

0:01:14.416,0:01:15.812
tüm doğada.

0:01:16.760,0:01:18.969
Ve bana verdiği tavsiye şuydu:

0:01:20.087,0:01:23.084
"Ölmeden önce," dedi,

0:01:23.108,0:01:27.385
"tam Güneş tutulması[br]görmeyi kendine borçlusun."

0:01:28.105,0:01:30.586
Dürüst olmak gerekirse,[br]pek tanımadığım birinden

0:01:30.610,0:01:33.018
bunu duymak beni[br]biraz rahatsız etti;

0:01:33.042,0:01:34.433
fazla samimi gibi geldi.

0:01:34.457,0:01:38.188
Ama ilgimi de çekti ve[br]böylece biraz araştırdım.

0:01:39.005,0:01:41.052
Şimdi, konu tam Güneş tutulmasına gelince,

0:01:41.076,0:01:43.462
eğer onun size gelmesini beklerseniz,

0:01:43.486,0:01:46.878
uzun bir süre beklersiniz.

0:01:46.902,0:01:51.422
Dünya'nın herhangi bir noktası,[br]tam Güneş tutulmasını

0:01:51.446,0:01:54.502
yaklaşık her 400 yılda bir yaşar.

0:01:55.404,0:01:58.926
Ama seyahat etmeye istekliyseniz,[br]o kadar uzun beklemek zorunda değilsiniz.

0:01:58.950,0:02:03.267
Ve sonra öğrendim ki,[br]birkaç yıl sonra, 1998'de,

0:02:03.291,0:02:06.078
tam Güneş tutulması,[br]Karayiplerden görülecekti.

0:02:07.201,0:02:10.730
Tam Güneş tutulması yalnızca[br]dar bir şerit boyunca görülebilir,

0:02:10.754,0:02:12.434
yaklaşık 160 km genişliğinde,

0:02:12.458,0:02:14.552
ve bu da Ay'ın gölgesinin düştüğü yerdir.

0:02:14.576,0:02:16.707
Buna "tam tutulma şeridi" denir.

0:02:16.731,0:02:19.154
Ve Şubat 1998'de,

0:02:19.178,0:02:22.625
tam tutulma şeridi[br]Aruba'dan geçecekti.

0:02:22.649,0:02:26.949
Kocamla konuştum ve[br]düşündük, Şubat? Aruba?

0:02:26.949,0:02:28.708
Her türlü güzel bir fikir gibi geldi.

0:02:28.732,0:02:29.804
(Kahkaha)

0:02:29.828,0:02:32.463
Böylece güneye doğru yola çıktık,

0:02:32.487,0:02:34.943
Güneş'in tadını çıkartmak ve[br]Güneş, kısa süreliğine

0:02:34.943,0:02:36.798
ortadan kaybolunca ne olur görmek için.

0:02:37.536,0:02:40.527
Güneş tutulması bizi[br]ve diğer birçok insanı

0:02:40.551,0:02:42.732
Hyatt Regency'nin arkasında,

0:02:42.756,0:02:43.919
sahilde,

0:02:43.943,0:02:45.654
şovu beklerken buldu.

0:02:45.678,0:02:48.849
Karton çerçeveli Güneş tutulması[br]gözlüklerimizi taktik,

0:02:48.873,0:02:52.992
koyu lensleri sayesinde Güneş'e[br]güvenli bir şekilde bakabildik.

0:02:53.967,0:02:58.202
Tam Güneş tutulması,[br]kısmi tutulma olarak başlar,

0:02:58.226,0:03:02.002
Ay yavaşça Güneş'in[br]önünde ilerler.

0:03:02.026,0:03:06.254
Önce, Güneş'in kenarında[br]tırtık varmış gibi göründü

0:03:06.278,0:03:09.399
ve ardından o tırtık daha da[br]büyümeye başladı,

0:03:09.423,0:03:11.271
Güneş hilal şeklini alana kadar.

0:03:12.244,0:03:15.579
Ve bütün bunlar inanılmaz ilginçti[br]ama olağanüstüydü diyemem.

0:03:15.603,0:03:17.527
Yani, hava hala aydınlıktı.

0:03:17.551,0:03:20.561
Eğer gökyüzünde[br]ne oluyor bilmeseydim,

0:03:20.585,0:03:22.998
bir gariplik olduğunu fark etmezdim.

0:03:24.052,0:03:28.862
Tam Güneş tutulması başlamadan[br]yaklaşık on dakika önce,

0:03:28.886,0:03:30.677
garip şeyler olmaya başladı.

0:03:31.934,0:03:33.790
Serin bir rüzgar çıktı.

0:03:34.808,0:03:38.721
Gün ışığı tuhaflaştı ve[br]gölgeler ilginç bir şekil aldı;

0:03:38.745,0:03:40.979
ilginç bir şekilde keskin görünüyorlardı,

0:03:41.003,0:03:44.794
sanki birisi televizyonun[br]kontrast ayarını yükseltmişti.

0:03:45.767,0:03:49.634
Sonra açıklara doğru baktım ve[br]tekne ışıklarının yandığını fark ettim,

0:03:49.658,0:03:52.221
yani belli ki hava kararıyordu

0:03:52.245,0:03:53.831
her ne kadar ben fark etmesem de.

0:03:53.855,0:03:56.128
Çok geçmeden,[br]hava bariz kararmıştı.

0:03:56.152,0:03:58.296
Sanki görme duyum bozuluyordu.

0:03:59.186,0:04:00.960
Ve ardından, bir anda,

0:04:00.984,0:04:02.348
ışık tamamen yok oldu.

0:04:03.830,0:04:05.468
Bunun üzerine,

0:04:05.492,0:04:08.109
sahilden bağrışmalar yükseldi,

0:04:08.133,0:04:10.026
gözlüğümü çıkardım,

0:04:10.050,0:04:12.641
çünkü tam tulmanın[br]bu aşamasında,

0:04:12.665,0:04:15.760
Güneş'e çıplak gözle bakmak[br]güvenliydi.

0:04:16.365,0:04:18.181
Yukarı doğru baktım ve

0:04:20.006,0:04:22.816
şaşkınlıktan dilim tutuldu.

0:04:25.541,0:04:30.278
Şimdi bir düşünün, o sıra[br]30'lu yaşlarımdayım.

0:04:30.302,0:04:36.915
Dünya'da gökyüzü nasıl görünür[br]bilecek kadar uzun yaşamışım.

0:04:37.669,0:04:38.820
Yani --

0:04:38.844,0:04:39.926
(Kahkaha)

0:04:39.950,0:04:43.044
Mavi, gri gökyüzünü,

0:04:43.068,0:04:47.009
yıldızlı, öfkeli gökyüzünü ve

0:04:47.033,0:04:49.141
gün doğumundaki pembe gökyüzünü görmüşüm.

0:04:49.882,0:04:52.946
Ama bunu daha önce hiç görmemiştim.

0:04:54.317,0:04:56.593
İlk önce, renkler çıktı.

0:04:56.617,0:04:59.582
Yukarda koyu mor-gri renkteydi,

0:04:59.606,0:05:01.019
alacakaranlık gibi.

0:05:01.043,0:05:02.753
Ama ufukta, turuncu renkteydi,

0:05:02.777,0:05:04.078
günbatımı gibi,

0:05:04.102,0:05:05.696
360 derece.

0:05:06.426,0:05:09.068
Ve alacakaranlıkta yukarda

0:05:09.092,0:05:11.517
yıldızlar ve gezegenler ortaya çıktı.

0:05:11.541,0:05:13.143
Jüpiter,

0:05:13.167,0:05:14.903
Merkür ve

0:05:14.927,0:05:16.200
Venüs oradaydı.

0:05:17.090,0:05:19.105
Ve hepsi bir sıra halindeydi.

0:05:20.528,0:05:23.482
Ve orada, o sıra boyunca,

0:05:24.288,0:05:26.754
o şey,

0:05:26.778,0:05:30.302
o ihtişamlı ve şaşırtıcı şey vardı.

0:05:30.326,0:05:35.077
Gümüşümsü iple işlenmiş[br]bir çelenge benziyordu ve

0:05:35.101,0:05:38.295
orada boşlukta pırıldayarak[br]asılı duruyordu.

0:05:40.502,0:05:44.142
Güneş'in dış atmosferiydi,

0:05:44.166,0:05:45.975
Güneş tacı.

0:05:45.999,0:05:48.358
Ve hiçbir fotoğraf o görüntünün[br]hakkını vermiyor.

0:05:48.382,0:05:52.915
Güneş'in etrafındaki,[br]sadece bir halka veya ayla değil;

0:05:52.939,0:05:56.549
güzelce dokunmuş,[br]sanki ipekten yapılmış gibiydi.

0:05:57.763,0:06:00.264
Ve her ne kadar bizim Güneş'imize[br]benzemese de,

0:06:00.288,0:06:02.542
tabii ki o olduğunu biliyordum.

0:06:02.566,0:06:06.398
Güneş oradaydı,[br]diğer gezegenler oradaydı ve

0:06:06.422,0:06:10.453
gezegenlerin Güneş'in etrafında[br]nasıl döndüğünü görebiliyordum.

0:06:10.477,0:06:13.262
Sanki Güneş sistemimizden ayrılmış,

0:06:13.286,0:06:15.882
yabancı bir dünyada durmuş,

0:06:15.906,0:06:17.671
olan bitene bakıyormuşum gibiydi.

0:06:18.779,0:06:21.170
Ve hayatımda ilk defa,

0:06:21.194,0:06:25.216
duygusal olarak, evrene[br]bağlı hissettim,

0:06:25.240,0:06:26.861
tüm uçsuz bucaksızlına bağlı...

0:06:28.107,0:06:29.615
Zaman durdu,

0:06:30.387,0:06:32.935
ya da yokmuş gibiydi,

0:06:32.959,0:06:36.043
gözlerimle gördüğüm şey --

0:06:36.067,0:06:37.552
yalnızca görmüyordum,

0:06:38.435,0:06:40.182
bir görüntüye bakıyordum sanki.

0:06:41.858,0:06:44.716
Ve orada nirvanaya ulaşmış duruyordum,

0:06:45.530,0:06:51.166
174 saniye boyunca -[br]3 dakikadan kısa bir süre -

0:06:51.190,0:06:53.573
ve birden bitiverdi.

0:06:53.597,0:06:54.948
Güneş ortaya çıktı,

0:06:54.972,0:06:56.634
mavi gökyüzü geri döndü,

0:06:56.658,0:06:59.835
yıldızlar, gezegenler ve[br]Güneş tacı ortadan kayboldu,

0:06:59.859,0:07:01.676
Dünya normale döndü.

0:07:02.573,0:07:04.296
Ama ben değişmiştim.

0:07:05.619,0:07:08.875
İşte böyle umbraphile[br](gölge sevici) oldum -

0:07:09.501,0:07:10.747
Güneş tutulması takipçisi.

0:07:10.771,0:07:11.780
(Kahkaha)

0:07:11.804,0:07:16.474
Zamanımı ve güçlükle[br]kazandığım paramı böyle harcıyorum.

0:07:16.998,0:07:22.627
Her iki yılda bir, Ay'ın gölgesi[br]her nereye düşecekse,

0:07:22.651,0:07:25.025
başka bir birkaç dakikalık[br]kozmik mutluluğu

0:07:25.045,0:07:26.525
yaşamak ve bu deneyimi

0:07:26.565,0:07:28.836
diğerleriyle paylaşmak için,[br]oraya gidiyorum:

0:07:28.860,0:07:30.867
Avustralya'dan arkadaşlarımla,

0:07:30.891,0:07:33.444
Almanya'da bir şehrin tümüyle.

0:07:33.468,0:07:37.806
1999'da, Münih'te caddeleri ve[br]terasları doldurmuş

0:07:37.830,0:07:42.575
yüzbinlerce insana katıldım,[br]ve Güneş tacı ortaya çıktığında

0:07:42.595,0:07:44.562
hep birlikte bağrıştık.

0:07:45.719,0:07:47.935
Ve zamanla başka bir şey oldum:

0:07:48.498,0:07:50.586
Güneş tutulması misyoneri.

0:07:51.116,0:07:52.956
Yıllar önce aldığım o tavsiyeyi

0:07:53.737,0:07:58.565
başkalarına iletmeyi[br]işim olarak görüyorum.

0:07:59.369,0:08:01.398
Yani diyorum ki:

0:08:02.530,0:08:04.763
Ölmeden önce,

0:08:04.787,0:08:09.765
tam bir Güneş tutulmasını görmeyi,[br]kendinize borçlusunuz.

0:08:09.789,0:08:13.670
Sizi dehşete düşürecek deneyimlerin[br]son noktası.

0:08:14.781,0:08:19.364
"Dehşet bir şey!" aşırı kullanılmaktan

0:08:19.388,0:08:21.552
asıl anlamını kaybetmiş bir ifade.

0:08:21.576,0:08:26.055
Gerçek dehşet, muazzam ve[br]görkemli bir şey karşısındaki

0:08:26.079,0:08:28.594
merak ve önemsizlik duygusu,

0:08:28.614,0:08:30.089
çok nadir görülür hayatımızda.

0:08:30.649,0:08:33.721
Ama deneyimlediğinizde de,[br]güçlüdür.

0:08:34.484,0:08:36.839
Dehşet, egoya son verir.

0:08:36.863,0:08:38.857
Birbirimize bağlı[br]olduğumuzu hisettirir.

0:08:38.881,0:08:41.976
Nitekim, empati ve[br]cömertliğe de teşvik eder.

0:08:42.920,0:08:47.595
Yani, tam Güneş tutulmasından[br]daha dehşet verici bir şey yok.

0:08:48.497,0:08:50.882
Maalesef, az sayıda Amerikalı[br]bunu görebildi,

0:08:50.906,0:08:53.126
çünkü 38 yıl oldu

0:08:53.150,0:08:56.320
ABD'nin küçük bir kısmında görüleli ve

0:08:56.344,0:09:00.412
99 yıl önce de ülke boyunca[br]görülebilmişti.

0:09:01.156,0:09:03.723
Ama bu değişmek üzere.

0:09:03.747,0:09:06.179
Gelecek 35 yıl içinde,

0:09:06.854,0:09:11.138
5 tam Güneş tutulması[br]ABD'den görülebilecek,

0:09:11.162,0:09:14.298
ve bunlardan üçü[br]özellikle muazzam olacak.

0:09:15.146,0:09:19.820
Altı hafta sonra, 21 Ağustos 2017'de --

0:09:19.844,0:09:22.523
(Alkış)

0:09:22.547,0:09:26.633
Ay'ın gölgesi, Oregon'dan[br]Güney Carolina'ya doğru ilerleyecek.

0:09:27.296,0:09:32.699
8 Nisan 2024'te, Ay'ın gölgesi Texas'tan[br]kuzeye doğru Maine'e hareket edecek.

0:09:32.723,0:09:34.895
12 Ağustos 2045'te,

0:09:34.919,0:09:37.657
California'dan Florida'ya doğru olacak.

0:09:39.458,0:09:40.704
Diyorum ki;

0:09:41.673,0:09:44.264
Bu tarihleri tatil yapsak mesela?

0:09:44.288,0:09:45.494
Farz edelim ki --

0:09:45.518,0:09:46.546
(Kahkaha)

0:09:46.570,0:09:50.252
(Alkış)

0:09:50.276,0:09:55.333
Mesela, hepimiz,

0:09:55.357,0:09:57.433
mümkün olduğunca çok sayıda insan,

0:09:57.457,0:09:59.229
Ay'ın gölgesinde duruyoruz?

0:09:59.253,0:10:05.093
Belki de paylaştığımız bu deneyim[br]ayrışmalarımızı ortadan kaldırır,

0:10:05.117,0:10:08.013
birbirimize daha insanca[br]davranmamızı sağlar.

0:10:08.918,0:10:14.744
İtiraf etmeliyim, bazıları benim[br]misyonerliğimi biraz aşırı buluyor;

0:10:14.768,0:10:17.345
saplantı, eksantrik.

0:10:17.992,0:10:22.872
Yani, çok kısa süren bir şeye[br]bu kadar odaklanmak niye?

0:10:22.896,0:10:26.598
Dünya'nın öbür ucuna -- ya da[br]bu durumda başka bir eyalete --

0:10:26.622,0:10:29.639
3 dakikadan az sürecek[br]bir şey için gitmek niye?

0:10:31.165,0:10:32.315
Dediğim gibi:

0:10:32.906,0:10:35.114
Spiritüel biri değilim.

0:10:36.006,0:10:38.577
Tanrıya inanmıyorum.

0:10:38.601,0:10:39.909
Keşke inansam.

0:10:40.892,0:10:43.131
Ama kendi faniliğimi düşündüğümde --

0:10:43.873,0:10:45.578
ki fazlaca düşünürüm --

0:10:46.971,0:10:50.551
kaybettiğim herkesi düşündüğümde,

0:10:50.575,0:10:52.294
özellikle de annemi,

0:10:53.778,0:10:55.578
beni rahatlatan

0:10:55.602,0:10:58.694
Aruba'daki o dehşet verici an.

0:10:59.596,0:11:02.712
Kendimi o sahilde resmediyorum,

0:11:02.736,0:11:04.172
gökyüzüne bakarken ve

0:11:05.037,0:11:07.209
nasıl hissettiğimi hatırlıyorum.

0:11:08.661,0:11:11.273
Benim varlığım geçici olabilir,

0:11:11.978,0:11:14.485
ama bu sorun değil,

0:11:14.509,0:11:16.598
parçası olduğum şu şeye bakın.

0:11:18.214,0:11:20.343
Bu öğrendiğim bir ders,

0:11:20.367,0:11:22.930
ve hayatın genelinde[br]geçerli olan bir ders:

0:11:23.800,0:11:28.205
Bir deneyimin süresi[br]onun etkisine eş değer değildir.

0:11:28.229,0:11:32.731
Bir haftasonu, bir sohbet[br]ya da yalnızca bir bakış,

0:11:33.433,0:11:34.888
her şeyi değiştirebilir.

0:11:36.508,0:11:39.994
Diğer insanlarla, doğal yaşamla[br]derin bağ kurduğunuz

0:11:40.018,0:11:41.429
o anların değerini bilin ve

0:11:41.453,0:11:43.192
onları önceliğiniz haline getirin.

0:11:43.216,0:11:45.630
Evet ben tutulmanın peşinden gidiyorum.

0:11:45.654,0:11:47.671
Sen başka bir şeyin peşinden gidebilirsin.

0:11:47.695,0:11:51.001
Ama konu 174 saniye değil.

0:11:52.312,0:11:55.000
Konu, ondan sonra gelen yılları

0:11:55.024,0:11:56.591
nasıl değiştirdiği.

0:11:57.114,0:11:58.284
Teşekkür ederim.

0:11:58.308,0:12:02.941
(Alkış)