Mitokondrinize önem verin | Terry Wahls | TEDxIowaCity

Bu konuşma yerel bir TEDx etkinliğinde TED konferanslarından bağımsız olarak yapılmıştır.
Dr.Terry Wahls vücudunu nasıl düzgün besleyeceğini öğrendi. Hücreiçi düzeyde öğrendiklerini kullanarak oluşturduğu diyeti MS hastalığının tedavisinde kullandı ve tekerlekli sandalyeden kurtuldu.

Tekvando'ya bayılıyorum, bir keresinde
ulusal şampiyon olmuştum.

Fakat o zamandan beri çok şey değişti.

Tıp okudum ve doktor oldum.

Bir oğlum ve bir kızım var.

Çaresi olmayan kronik bir
hastalığa yakalandım.

2000 yılında Multipl Skleroz
(MS) teşhisi konuldu.

Bulabileceğim en iyi MS merkezini buldum,
Cleveland tedavi merkezi.

En iyi doktorlarla görüştüm ve yeni
çıkan ilaçları alarak

mümkün olan en iyi tedaviyi gördüm.

2003 yılından itibaren hastalığım
ikinci faza geçti.

Önerilen kemoterapiyi gördüm ve

tekerlekli sandalye mahkum oldum.

Bir motoru vardı, etrafta dolanıyordum.

Tysabri kullandım, sonra da CellCept'i

fakat gittikçe daha ciddi
şekilde engelli oldum.

Hastalığım değişim göstermişti.

Yatalak olacağım için çok korkmuştum.

Pordmed.gov 'i kullanarak son yapılan
araştırmaları okumaya başladım.

MS hastalığına uğramış beynlerin
zamanla büzüldüğünü biliyordum.

Bu yüzden her gece beynin
büzüldüğü hastalıklarla ilgili

en güncel medikal araştırmaları okuyordum.

Bu hastalıklar Huntington, Parkinson'a
ve Alzheimer'dı.

Bu üç hastalıkta beyin
küçülmesine yol açan

mitokondrinin iyi çalışmadığını gördüm.

Biraz daha araştırmayla

farelerin beyin ve mitokondrilerinin
korunduğu çalışmalara rastladım.

Balık yağı, kreatinin ve
Koenzim Q kullanılarak.

Farelerde kullanılan dozları insanlarda
kullanmak üzere çevirdim

ve ilk tur kendi deneysel
kullanımıma başladım.

Çöküş hızım yavaşladı ve çok memnundum.

Ancak halen kötüye gidiş devam ediyordu.

Daha sonra Fonksiyonel Tıp
Enstitüsü'nü buldum.

Onların sürekli tıp eğitimi kurslarında,
Nöral Koruma,

sık ya da nadir görülen nörolojik
sendromlara fonksiyonel tıp yaklaşımı ile

beyin hücre biyolojisi ve kendi beynimi
korumak için ne yapabileceğimi öğrendim.

Bunlar öğrendiklerimin bir kısmı.

Beynimizde bir milyar hücre ve
on trilyon bağlantı bulunuyor.

Bu bağlantıların hepsi myelin adı verilen
bir şeyle yalıtılmak zorunda.

MS hastalığı myeline zarar veriyor.

Daha sağlıklı myelin oluşturmak için
beyniniz fazla B vitaminine ihtiyaç duyar.

Özellikle B1 vitamini, yani tiyamin

B9, yani folik asit

B12, yani kobalamin.

Arıca, omega 3 yağ asidine ve
iyoda ihtiyaç duyar.

Bu bir sinapsidir.

Bu güzel altın damlalar
sinir taşıyıcılarıdır.

Beyninizin bu taşıyıcıları yapması için

çok fazla sülfür ve pridoksin olan
vitamin B6 ya ihtiyacı vardır.

Bunlar mitokondrilerdir.

Çok güzeller.

Yaşamımız için çok kritikler çünkü

her bir hücremizdeki minik mitokondri

hücreye göndereceği enerji
ihtiyacını yönetir.

Mitokondrisiz

bakteriden daha büyük olmazsınız.

Tıp okulunda, benim mitokondrimin de
dahil olduğu

sayısız reaksiyon ezberlemek zorundaydım

fakat hücerlerimin hangi bileşimleri
üretebileceğini ve bu reaksiyonların

düzgün gerçekleşmesi için hangisini
tüketmem gerektiğini öğrenmedim.

Mitokondirimin gelişmesi için
çok fazla B vitaminine,

sülfüre, antioksidanlara ihtiyacım
olduğumu artık biliyorum.

Bundan dolayı günlük perhizime
B vitaminlerini,

sülfür ve antioksidanları ekledim.

Yiyeceklerimin içindeki besinlere
ait uzun bir liste

yapmam gerektiği aklıma geldi

ve eğer bunu yaparsam

belki de henüz bilimin

adlandıramadığı ya da tanımlayamadığı

fakat beynime ve mitokondrime iyi gelecek

yüzlerce hatta binlerce bileşeni
oluşturabilecektim.

Fakat bunların yiyeceklerde
nerede bulunduğuna ve

başvurduğum tıp yazılarında ya da

bilimsel makalelerde nerede
olduğunu bilmiyordum.

Ama Internet biliyordu.

Bu yüzden... (Gülüşmeler)

Gerçekten çok yardımcı oldu.

Onu kullanarak

özellikle mitokondrim ve beynim için

bir beslenme planı tasarlayabilecektim.

Şimdi size beslenme planının ne
olduğu anlatmadan önce

Amerikalıların neler yediğine bakalım.

Sizlerle başlayacağım.

Şimdi sziden, son 24 saat içinde yediğiniz

meyve ve sebzeleri düşünmenizi istiyorum.

Patates ya da mısırı dahil etmeyin,

çünkü onlar nişasta.

Şimdi, eğer bir tabak dolusu yediyseniz
lütfen elinizi kaldırın.

Hadi, utanmayın, elinizi kaldırın.

Tamam, şimdi eğer iki yemek tabağını
doldurabiliyorsanız elinizi kaldırın.

Kimse üç tabak yemiş midir?

Etrafınıza bakın ve ne kadar az elin
kaldırıldığını görün. Tamam mı?

Şimdi bir başka aileye bakacağız.

Bu Peter Wenzel tarafından
hazırlanan Aç Gezegen'den.

Bu Amerikalı ailenin gelecek bir hafta
boyunca ne yiyeceğini gösteriyor.

Yakından bakın ve bir çok işlemden geçmiş

kutu, kavanoz ve kapta saklanan
yiyecekleri göreceksiniz.

Bu çoğu Amerikalının nasıl beslendiğini

ve çoğu toplumun zenginleştikçe
nasıl beslendiklerini gösteriyor.

Toplumlar zenginleştikçe, sağlıklarını

bozulmasının muhtemel sebebi.

Bu sunum profesör Lauren Cordain
tarafından hazırlanmıştır.

Burada çeşitli önemli besinler
için tavsiye edilen

günlük besin alım miktarının altında olan

Amerikalıların yüzdesini gösteriyor.

Sunumun alt kısmında

yarımızdan azının yeteri kadar A,B ve

C vitamini aldığını göreceksiniz.

Slaytın en yukarısına bakarsanız,

üçte ikimizin yeteri kadar kalsiyum,
magnezyum, çinko ve iyot

almadığını göreceksiniz.

%80'imiz yeteri kadar
Omega 3 yağı almıyor.

Biz, siz, hücrelerimizi aç bırakıyoruz.

Bizler karmaşık kimyasal reaksiyonların
sonucu hayattayız.

Eğer vitamin, mineral ve temel yağları

edinip yapı taşlarını oluşturmazsanız

bu reaksiyonlar doğru şekilde
meydana gelmeyebilir.

Yanlış yapı taşlarının oluşmasına
sebep olur

ya da yapı taşları hiç oluşmaz.

Kronik hastalık için zemin hazırlarsınız.

Çocuklarımızın çarpık dişlerinin

oluşmasına sebep olan küçük çene ve

küçük beyinle doğmasının nedeni budur.

Bu yüzden, yaşlandıkça

tansiyonunuz yükselir ve
damarlarınız sertleşir.

Amerikalı üç çocuktan birinin ya da

Afro-Amerikan veyahispanik kökenliyse
iki çocuktan birinin

çocuk ya da gençken diyabet hastası ya da
obez olmasının sebebidir.

Okullarımıza ele alırsak,

ciddi davranışsal ve zihinsel problemleri
olan çocukların sayısının her sene

artmasının sebebi budur.

Fakat bu şekilde devam
etmek zorunda değil.

İki buçuk milyon yıl boyunca, insanoğlu
topladığıyla ve avladığıyla beslendi.

Onlar avcı-toplayıcı olarak adlandırıldı.

Avcı-toplayıcı diyeti, taş devri diyeti

kök, tane, et ve balıktan oluşur.

Sezonluktur ve tabi ki organiktir.

En kuzeyde yaşayan Eskimolar,
geniş çayırlılarda

yaşayan Afrikalılardan daha
farklı beslenirler.

Bilim adamları bu avcı-toplayıcı
diyeti yapanları incelediğinde

onların günlük alınması gereken
değerlerin, besinlere bağlı olarak

iki ile on katı kadar üzerine
çıktıkları görüldü.

Bu eski insanlar optimum
sağlık ve zindelik için

beslenme hakkında biz doktorlardan
ve bilimadamlarından

daha çok şey biliyorlar.

Avcı-toplayıcı diyeti

Amerikan Kalp Derneği,

Amerikan Diyabet Derneği

ve USDA besin pramidi diyetinden
daha fazla besin içerir.

Bu sebeple avcı-toplayıcı
diyeti ile başladım,

bu konsepti kullandım

fakat beynim ve mitokondrim için
krtik olarak belirlediğim

vitamin, mineral ve besinleri

aldığımdan emin olmak yapısallaştırdım.

Diyet şu: Üç kap yeşil yaprak,

üç kap sülfür zengini sebzeler

üç kap parlak renkli

otlakta yetişmiş hayvan eti
ve deniz yosunu.

Üç kap bir yemek tabağının
tepeleme doldurulmuş halidir.

Yeşilliklerle başlıyorum,

çünkü B,C,A,K vitamini

ve mineral zengini

ve iki çeşit lahanadır.

Lahana kalori başına en fazla
besine sahip bitkidir.

B vitaminleri beyin hücrelerinizi ve
mitokondrinizi korur.

Vitamin A ve C bağışıklık
sisteminizi güçlendirir.

K vitamini kan damarlarınızı ve
kemiklerinizi sağlıklı tutar.

Mineraller vücudunuzdaki yüzlerce farklı
enzim için gerekli değişkenlerdir.

Artı: Tabak dolusu yeşillik

katarakt riskini veAmerika'da körlüğe
kadar gittiği bilinen göz lekesi

riskini önemli ölçüde azaltacaktır.

Bu yüzden, daha fazla lahana,
maydonoz ve pişmiş yeşillik,

daha fazla meyve ve sebze yiyin.

Kurululmuş lahana cipsi yapın

çok lezzetliler, kızım ve
arkadaşları buna bayılıyor.

3 kap almanızı istiyorum

her gün bir tabak dolusu
sülfür zengini sebzeler.

Beyniniz ve mitokondrinizin
sülfüre ihtiyacı var.

Karaciğerinizin ve böbreklerinizin

toksinleri kanınızdan atabilmesi
için sülfüre ihtiyacı var.

Beyaz lahana ailesi sülfür
açısından zengindir.

Beyaz lahana, brokoli, karnıbahar,
brüksel lahanası,

turp, şalgam, kırmızı turp ve
karalahana bu ailendendir.

Soğan ailesi de sülfür zenginidir.

Soğan, sarımsak, pırasa, frenksoğpanı,
arpacık soğan, mantar ve kuşkonmaz.

Bir tabak daha almanızı istiyorum, 3 kap

tercihen her gün üç farklı renk.

Renkler flavonoids ve polifenollerdir.

Bunlar etkili anti oksidanlar olup

retinanızı, mitokondirinizi, beyin
hücrelerinizi detsekler ve

toksinlerin atılmasını sağlar.

Renklileri pancar, havuç, biber ve
kırmızı lahana gibi

sebzelerden....

veya üzümsü ya da renkli meyveler olan

şeftali ve portakaldan alabilirsiniz.

Omega 3 yağ asidi zengini olan
yüksek kaliteli

proteinler almanızı istiyorum.

Omega 3 yağ asitlerini beyninizdeki
bağlantıları izole etmek için önemlidir.

Ayrıca, çene yapınızın
gelişimi için de kritiktir.

Daha düzgün dişler ve büyük
bir beyniniz olabilir.

Somon ve karagöz gibi balıklar alın.

Her gün, otlakta beslenmiş
hayvan eti yiyin.

Bizim eski toplumlarımız
sakatata değer verirdi.

Sakatat vitamin, mineral ve
koenzim Q kaynağıdır.

Bilhassa mitokondriyi desteklemek
için etkilidirler.

Ciğer, kalp, dil, taşlık, uykuluk gibi

sakatatları haftada bir kez yiyin.

Eski toplumlar deniz yosunu
elde edebilmek için uzak

mesafeler gitmiş ya da
ticaretini yapmışlar.

Deniz yosunu iyot ve selenyum zenginidir.

Beyninizin bağlantıların izolesi için

miyelin yapımında iyoda ihtiyaç duyar.

Bazı civa ve ağır metalleri
atabilmek için de

iyoda ihtiyacı vardır.

Yeteri miktarda iyot meme ve
prostat kanseri riskini azaltır.

Çalışmalar Amerikalıların %80 inin düşük
miktarda iyot aldığını gösteriyor.

Bu yüzden yeterli iyot seviyesini
sağlayabilmek için

haftada bir deniz yosunu yiyin.

Çoğu Amerikalı her gün 9 kap,
3 yemek tabağı dolusu sebze ve meyve

yemeyi hayal bile edemez...

Fakat tahıl, patates ve
süt ürünlerinden önce

her gün bu inanılmaz derecede
sağlıklı harika 9 kap

meyve ve sebzeyi yemeyi kabul ederseniz

diyetinizin mineral/vitamin içeriğini

önemli ölçüde arttırırsınız.

Artı: Yiyecek alerjisi riskini de
önemli ölçüde azaltırsınız.

Yiyecek alerjisi ve hassasiyeti
düşündüğünüzden daha fazla yaygındır.

Teşhis koymak zordur ve özellikle

nişastaya, çavdara ve arpaya,

tahıldaki proteine ve sütteki
proteine olan hassasiyet

egzama, astım, alerjiler, kısırlık,

hassas bağırsak sendromu

lif dokusu iltihabı, kronik yorgunluk
kireçlenme,

kronik baş ağrısı, nörolojik ve
davranışsal problemler içeren

ve bunlarla sınırlı olmayan çeşitli sağlık
problemleri ile ilişkilendirilir.

Evet, bu sebze ve meyveleri yemek size
daha pahalıya mal olacak

ancak sizi temin ederim ki
bu bedeli ödeyeceksiniz.

Sağlığınızı ve zindeliğinizi
koruyacak olan

bu yiyecekler için ödeyeceksiniz

ya da doktor vizitleri, ilaçlar

ameliyatlar, kaybedilen çalışma zamanı
erken emeklilik ve

huzur evi bakımı bedeli
ile ödeyeceksiniz.

Tercih sizin.

Tamam.

Yedi yıl boyunca en iyi tedaviyi gördükçe,

en yeni ilaçları kullandıkça

daha fazla engelli olmaya devam ettim.

Kasım 2007 den itibaren

sizin gibi şu an bir sandalyede
oturamıyordum.

Evde, işte ya da yatakta yer çekimsiz
bir sandalyeye bu şekilde

uzanmak zorundaydım.

İki bastonu kullanarak kısa
mesafeler yürüyebiliyordum.

Anahtarlarımı, telefonlarımı
kaybediyordum.

Patronumun sağlık sigortamı iptal

ettiği kabuslar görüyordum.

Özellikle beynim ve mitokondrim için

tam o zaman bir diyet dizayn ettim.

O zaman başladım.

Modern bir avlayıcı-toplayıcı oldum.

Üç ay sonra muayene odaları arasında
tek bastonla yürüyebiliyordum.

Sonraki ay hastanede bastonsuz
yürüyebildim.

Beş ay sonra on yıllık süreçte ilk kez

bisiklete bindim

ve etrafta pedal çevirdim.

Dokuz ay sonra yeni beslenmem ile

18 mil km pedal çevirdim.

Sonraki yıl Kanada dağlarında
binicilik yaptım.

Ben tehlikenin habercisiyim ve

işte hepinize bir uyarı.

Bir seçeneğimiz var:

Ya lezzetli, uygun, nefis

işlenmiş yiyecekleri yiyip

kendimizin ve çocuklarımızın

zamanla kilo alıp, stresse girdiğini
diyabet hastası olduğunu izleyeceğiz

ya da...

Bizi birey ve toplum olarak iflasa
sürekleyen kontrolden çıkmış

sağlık hizmeti maliyet balonunu
izlemeye devam edeceğiz

ya da...

Mitokondrimiz için

sebze, meyve ve ot ile
beslenmiş hayvan eti,

sakatat, deniz yosunu yiyeceğiz

ve daha dirençli olacağız.

Hepimizin bir seçeneği var.

Klinik araştırmalarda besinlerin

şifa gücü hakkında toplumu
bilgilendirmeyi tercih ettim.

İkinci faz MS'in daha küçük
tedbirlerini test ediyoruz.

Bunu 2011 pazar günkü Nöroloji Bilimi
konferansında sunacağız.

Sonuçlar nefes kesici.

Hepimizin bir seçeneği var.

Ben sizin modern avlayıcı-toplayıcı
biçimde beslenmeye

mitokondrisi için yemeye ve

mitokondrinizin elçisi olmaya
davet ediyorum.

Eğer bunları yaparak tekerlekli
sandalyeden kalkabiliyorsam,

mitokondiriniz için beslemenizin siz için,
aileniz için, ülkeniz için, toplumunuz ve

dünyanız için neler sağlayabileceğini
hayal edin.

Bir seçeneğimiz var.

Sizinki hangisi olacak?

Teşekkür ederim.
(Alkış)